آیین نامه شماره ۹۰/۳ – اصلاح آیین نامه نحوه احراز صلاحیت حرفه ای کارکنان کلیدی و عملیاتی موسسات بیمه و مکمل آن

1401/100/190323 – ۱۴۰۱/۱۱/۳۰

شورای عالی بیمه در جلسه مورخ ۱۴۰۱/۸/۲۳ در اجرای مواد (۳۸) و (۶۴) قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه گری و به استناد ماده (۱۷) همان قانون، “آیین نامه نحوه احراز صلاحیت حرفه ای کارکنان کلیدی و عملیاتی مؤسسات بیمه” را اصلاح و به عنوان مکمل آیین نامه مذکور (آیین نامه شماره ۹۰/۳) به شرح زیر تصویب نمود:

۱– در عنوان فصل اول عبارت “و اصطلاحات” به واژه تعاریف اضافه گردید.

۲ – بند ۳ ماده (۱) به شرح زیر اصلاح شد:
۳ – کارکنان کلیدی: اعضای هیئت مدیره، اعضای هیئت عامل، مسئول فنی و مسئول امور مالی یا کنترلی مؤسسه بیمه است که منتخبی از هر کدام به عنوان مدیر ارشد لحاظ می گردند.

۳ – متن زیر به عنوان بند ۱ ۳ ذیل بند ۳ ماده (۱) آیین نامه اضافه شد:
۱ -۳ – اعضای هیئت مدیره: هیئت مدیره مؤسسه بیمه متشکل از حداقل ۵ عضو واجد شرایط حقیقی/ حقوقی است که توسط مجمع عمومی مؤسسه یا عادی از بین صاحبان سهام به عنوان هیئت مدیره انتخاب می شوند.

۴ – متن زیر به عنوان بند ۲ ۳ ذیل بند ۳ ماده (۱) آیین نامه اضافه شد:
۲ -۳ – اعضای هیئت عامل: هیئت عامل مؤسسه بیمه طبق آخرین نمودار سازمانی مصوب هیئت مدیره متشکل از مدیرعامل، قائم مقام و معاونین مدیرعامل است که باید به صورت موظف و تمام وقت در مؤسسه بیمه اشتغال داشته باشند. ریاست هیئت عامل مؤسسه بیمه با مدیرعامل است. مدیرعامل بالاترین مقام اجرایی مؤسسه بیمه است که توسط هیئت مدیره مؤسسه بیمه انتخاب می شود.

۵ – شماره بند ۳ ۳ به بند ۴ ۳ تغییر و به شرح زیر اصلاح شد:
۴ -۳ – مسئول امور مالی یا کنترلی: فردی است که به موجب ساختار سازمانی مؤسسه بیمه که به تصویب هیئت مدیره رسیده است، مسئولیت یکی از امور سرمایه گذاری، تطبیق مقررات، مالی، حسابرسی و کنترل داخلی یا مدیریت ریسک شرکتی مؤسسه بیمه را بر عهده دارد.

6 – عبارت “مدیر ارشد” به عنوان بند ۵ ۳ ذیل بند ۳ ماده (۱) آیین نامه به شرح زیر اصلاح شد:
۵ -۳ – مدیر ارشد: افراد منتخب از بین کارکنان کلیدی که شامل: کلیه اعضای هیئت مدیره (عضو حقیقی یا نماینده عضو حقوقی) مدیرعامل، قائم مقام مدیرعامل و معاون/ معاونین فنی مدیرعامل مؤسسه بیمه (معاون اتکایی شرکت های اتکایی)، بالاترین مقام مستقیم سرمایه گذاری و اکچوئر است.

7 – عبارت “مدیریت امور شعب” به تعریف کارکنان عملیاتی در بند ۴ ماده (۱) اضافه گردید.

۸– بند ۵ ماده (۱) به شرح زیر اصلاح شد:
۵ – فرد پیشنهادی: شخص حقیقی یا نماینده شخص حقوقی است که به منظور تأیید صلاحیت حرفه ای برای تصدی سمت مدیران ارشد حسب مورد توسط هیئت مدیره یا مدیرعامل مؤسسه بیمه به ترتیب مقرر در اساسنامه به بیمه مرکزی معرفی می شود.

۹ – بند ۷ ماده (۱) به شرح زیر اصلاح شد:
۷ – صلاحیت حرفه ای: برخورداری از حداقل الزامات قانونی مقرر در قوانین و مقررات بیمه ای، حداقل مدارک تحصیلی – آموزشی/ پژوهشی و تجربه حرفه ای مفید و قبولی در مصاحبه تخصصی که طبق ضوابط این آیین نامه تعریف شده است.

۱۰– بند ۸ ماده (۱) به شرح زیر اصلاح شد:
۸ – تجربه حرفه ای مفید: برخورداری فرد از تجربه بیمه ای یا مدیریتی یا مدیریتی بیمه ای متناسب با سمت وی به تشخیص بیمه مرکزی برای مدیران ارشد یا به تشخیص مؤسسه بیمه برای سایر کارکنان کلیدی و کارکنان عملیاتی.

۱۱ – شماره بندهای ۹ و ۱۰ ماده (۱) به ۱ ۸ و ۲ ۸ تغییر یافت و بند ۳ ۸ به شرح زیر ذیل بند ۸ ماده (۱) آیین نامه اضافه شد:
۳ – ۸ – تجربه مدیریتی بیمه ای: سنوات تجربی فعالیت در سمت های سطوح سرپرستی یا مدیریتی در زمینه بیمه به تشخیص بیمه مرکزی

۱۲ – شماره بند ۱۱ ماده (۱) به ۹ تغییر یافت و عبارت “مدیران ارشد” جایگزین عبارت “کارکنان کلیدی” گردید.

۱۳ – در ماده (۲) بعد از عبارت “افراد موضوع این آیین نامه”، عبارت “(کارکنان کلیدی و عملیاتی)” اضافه شد.

۱۴– در بند ۱ ماده (۲) واژه “مؤثر” از متن آیین نامه حذف گردید.

۱۵ – بند ۳ ماده (۲) آیین نامه به شرح زیر اصلاح شد:
۳ – نداشتن سابقه نقض قوانین و مقررات بیمه ای در صنعت بیمه یا نداشتن سابقه سوء مدیریت در وضعیت ثبات و سلامت مالی مؤسسه بیمه یا صنعت بیمه در چارچوب دستورالعملی تحت عنوان “کمیته ارزیابی عملکرد کارکنان کلیدی و عملیاتی صنعت بیمه” که با هدف ارزیابی عملکرد کلیه مدیران صنعت بیمه و اعمال نتایج آن در احراز صلاحیت حرفه ای تهیه و به تصویب هیئت عامل بیمه مرکزی خواهد رسید.

۱۶ – در بند ۴ ماده (۲) بعد از “وزارت علوم، تحقیقات و فناوری” عبارت “و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی” اضافه شد.

17 – جدول ذیل بند 5 ماده (2) به شرح زیر اصلاح شد:
– در ستون عنوان سمت های پیشنهادی عبارت “(اصلی /علی البدل)” به عبارت “کلیه اعضای هیئت مدیره” اضافه گردید.
– در ستون عنوان سمت های پیشنهادی بعد از ردیف “معاون فنی مدیرعامل” ردیف “سایر اعضای هیئت عامل” به شرح زیر اضافه گردید:

– در ستون کارکنان عبارت های “اعضای هیئت مدیره” و “هیئت عامل” جایگزین عبارت “مدیر ارشد” در ستون کارکنان کلیدی گردید و عبارت “کلیه اعضای هیئت مدیره (اصلی/ علی البدل)” در ستون عنوان سمت های پیشنهادی در ردیف اعضای هیئت مدیره و عبارت های “مدیرعامل و قائم مقام مدیرعامل”، “معاون/ معاونین فنی مدیرعامل (معاون اتکایی)” و “سایر اعضای هیئت عامل” در ردیف هیئت عامل قرار گرفت.
– حداقل تجربه حرفه ای مفید، در سمت های “اعضای هیئت مدیره”، “مدیرعامل و قائم مقام مدیرعامل”، “معاون/ معاونین فنی مدیرعامل معاون اتکایی”، “مسئول فنی هر یک از رشته های بیمه مستقیم”، “مسئول فنی بیمه اتکایی” و “مسئول امور مالی یا کنترلی سرمایه گذاری، تطبیق مقررات، مالی، حسابرسی و کنترل داخلی” دو سال کاهش یافت و به ترتیب به 8 سال، 8 سال، 10 سال، 8 سال، 8 سال و 8 سال تغییر یافت.
– به ستون رشته های مرتبط در ردیف مسئول فنی هر یک از رشته های بیمه مستقیم، واژه “پزشکی” اضافه گردید.
– به ستون رشته های مرتبط در ردیف مسئول فنی بیمه اتکایی، واژه “زبان خارجی” جایگزین واژه “زبان انگلیسی” گردید.
– به ستون عنوان سمت های پیشنهادی در ردیف مسئول امور مالی یا کنترلی، عبارت “تطبیق مقررات” و “حسابرسی و کنترل داخلی” اضافه گردید.
– به ستون عنوان سمت های پیشنهادی در ردیف کارکنان، عملیاتی، عبارت “مدیریت امور شعب” و “سایر عناوین با مسئولیتهای مشابه” اضافه گردید.

18 – تبصره های ذیل بند 5 ماده (2) آیین نامه به شرح زیر اصلاح شد:
تبصره 1- حداقل تجربه حرفه ای مفید برای دارندگان مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد یا دکتری تخصصی در رشته های تحصیلی مرتبط به ترتیب 2 و 4 سال کمتر از تجربه مندرج در جدول فوق است. در هر حال حداقل سابقه و تجربه مدیریتی کمتر از 5 سال نباشد و تجربه مدیریت بیمه ای برای مدیرعامل و قائم مقام مدیرعامل کمتر از 5/ 2 سال نباشد.
تبصره 2- چنانچه مدرک تحصیلی فرد پیشنهادی برای تصدی هر یک از سمت های کارکنان کلیدی و عملیاتی در رشته های تحصیلی غیرمرتبط باشد، حداقل تجربه حرفه ای مفید 5/ 1 برابر حداقل های مقرر در جدول فوق می باشد.
تبصره 3 – سنوات تجربه مدیریت بیمه ای 5/ 1 برابر تجربه حرفه ای محسوب می شود.
تبصره 4 – سوابق سرپرستی قبل از احراز شرایط تصدی پست های مدیریتی و قبل از اخذ تأییدیه بیمه مرکزی، سوابق مدیریتی قابل قبول محسوب نمی شود.
تبصره 5 – حداکثر مدت تصدی به عنوان سرپرست در سمت کارکنان کلیدی و عملیاتی چهارماه و غیرقابل تمدید می باشد.
تبصره 6 – بیمه مرکزی می تواند گواهی صادره توسط مؤسسات آموزشی – پژوهشی و حرفه ای داخلی و بین المللی ذیصلاح مورد تأیید خود و پژوهشکده بیمه را به تناسب، جایگزین بخشی از الزامات احراز صلاحیت از قبیل سوابق تجربی نموده و بعنوان مقدمه ای بر مصاحبه تخصصی خود منظور نماید. همچنین بیمه مرکزی جهت احراز صلاحیت های حرفه ای مدیریتی از ظرفیت کانون های ارزیابی و توسعه مورد تأیید خود بهره مند می گردد.

19 – بند 6 ماده (2) و تبصره ذیل آن به شرح زیر اصلاح شد:
6 – قبولی مدیران ارشد در طی فرآیند احراز صلاحیت حرفه ای و تخصصی و مصاحبه بیمه مرکزی.
تبصره – ضوابط، معیارهای مصاحبه و نحوه انجام و احراز صلاحیت های حرفه ای و تخصصی و مدارک مورد نیاز برای بررسی صلاحیت حرفه ای را بیمه مرکزی در قالب دستورالعمل نحوه بررسی صلاحیت حرفه ای مدیران تعیین و پس از تصویب هیئت عامل در پایگاه اطلاع رسانی خود منتشر خواهد کرد.

20 – بند 7 و یک تبصره به ذیل ماده (2) آیین نامه اضافه گردید:
7 – داشتن حداکثر 65 سال تمام برای مدیرعامل، قائم مقام و اعضای هیئت مدیره.
تبصره: شرکت های بیمه می توانند دو نفر از اعضای هیئت مدیره را تا حداکثر سن 70 سال انتخاب نمایند.

21 – متن ماده (3) آیین نامه و تبصره 1 ذیل آن به شرح زیر اصلاح شد:
ماده 3 – صلاحیت حرفه ای فرد پیشنهادی برای سمت مدیران ارشد در چارچوب ضوابط این آیین نامه توسط بیمه مرکزی بررسی و در صورت احراز شرایط مقرر در این آیین نامه تاییدیه صادر خواهد شد.
تبصره 1 – مسئولیت احراز صلاحیت عمومی، اصالت مدرک تحصیلی و مستندات تجربه حرفه ای مفید فرد پیشنهادی بر عهده مؤسسه بیمه است.

۲۲ – در تبصره ۲ ماده (۳) و ماده (۴) عبارت “مدیران ارشد” جایگزین عبارت “کارکنان کلیدی” گردید.

23 – متن ماده (5) آیین نامه به شرح زیر اصلاح شد:
ماده 5 – بیمه مرکزی حداکثر ظرف مدت 30 روز پس از تاریخ تکمیل مدارک، در خصوص صلاحیت حرفه ای فرد پیشنهادی اعلام نظر خواهد نمود.

۲۴ – ماده (۶) آیین نامه به شرح زیر اصلاح شد:
ماده ۶ – مسئولیت احراز صلاحیت عمومی و و تأیید صلاحیت حرفه ای و نداشتن سابقه سوء مدیریت افراد جهت تصدی سمت کارکنان کلیدی (به استثنای مدیران ارشد) و کارکنان عملیاتی در چارچوب اساسنامه مؤسسه و پس از اخذ مدرک آموزشی مرتبط از مراکز آموزشی/ پژوهشی/ حرفه ای مورد تأیید بیمه مرکزی از جمله پژوهشکده بیمه و ضوابط این آیین نامه بر عهده مؤسسه بیمه است و مؤسسه می بایست قبل از انتصاب، استعلام لازم از مراجع ذی ربط را بعمل آورد.

۲۵ – متن زیر به عنوان ماده (۷) به آیین نامه اضافه گردید:
ماده ۷ – بیمه مرکزی موظف است سامانه اطلاعات کارکنان کلیدی و عملیاتی موسسات بیمه را ایجاد و دسترسی لازم را برای ذینفعان فراهم نماید. موسسات بیمه موظفند در چارچوبی که بیمه مرکزی تعیین می کند نسبت به تهیه و به روز رسانی اطلاعات لازم در مورد کلیه مدیران را در قالب این سامانه اقدام نمایند.

۲۶ – شماره ماده (۷) به ماده شماره (۸) تغییر یافت و قبل از عبارت “کارکنان عملیاتی”، عبارت “کارکنان کلیدی (به استثنای مدیران ارشد و)” اضافه شد.

۲۷ – شماره ماده (۸) به ماده شماره (۹) تغییر یافت و به شرح زیر اصلاح شد:
ماده ۹ – مؤسسه بیمه موظف است ساختار سازمانی مصوب هیئت مدیره خود و تغییرات بعدی آن را بلافاصله برای اعمال نظارت پس از تصویب به بیمه مرکزی ارسال نماید.

۲۸ – شماره ماده (۹) به ماده شماره (۱۰) تغییر یافت و به شرح زیر اصلاح شد:
ماده ۱۰ – هیئت عامل بیمه مرکزی می تواند در موارد زیر تاییدیه صلاحیت حرفه ای کارکنان کلیدی و عملیاتی مؤسسه بیمه را لغو نماید:

۲۹ – عبارت “و عملیاتی” به عبارت “کارکنان کلیدی” در بندهای ۱،۲،۳ و تبصره ماده (۱۰) اضافه گردید.

۳۰ – شماره ماده (۱۰) به ماده شماره (۱۱) تغییر یافت و عبارت “مدیران ارشد” جایگزین عبارت “کارکنان کلیدی” گردید.

۳۱ – شماره ماده (۱۱) به ماده شماره (۱۲) تغییر یافت و به شرح زیر اصلاح شد:
ماده ۱۲ – مؤسسه بیمه موظف است در صورت احراز تخلف هر یک از کارکنان کلیدی (به استثنای مدیران ارشد) و کارکنان عملیاتی از قوانین و مقررات بیمه ای و مصوبات شورای عالی بیمه یا از دست دادن هر یک از شرایط موضوع ماده (۲) این آیین نامه، به تشخیص خود یا حسب اعلام بیمه مرکزی، ضمن جایگزینی وی با فرد واجد شرایط، مراتب را به بیمه مرکزی جهت درج در سامانه اعلام نماید.

۳۲ – شماره مواد (۱۲) الی (۱۴) به ترتیب به (۱۳)، (۱۴) و (۱۵) تغییر یافت و ماده شماره (۱۵) به شرح زیر اصلاح شد:
ماده ۱۵ – افرادی که در زمان ابلاغ این آیین نامه تصدی یکی از سمت های کلیدی یا عملیاتی موضوع ماده (۲) این آیین نامه را در یکی از موسسات بیمه عهده دار بوده اند، مشمول ضوابط قبلی بوده و صرفاً در صورت معرفی جهت تصدی سمت دیگر در آن مؤسسه بیمه با اتمام دوره تصدی یا پیشنهاد برای تصدی سمت در سایر موسسات بیمه مشمول ضوابط این آیین نامه خواهند بود.

۳۳ – شماره ماده (۱۵) به ماده شماره (۱۶) تغییر یافت و ماده شماره (۱۶) به شرح زیر اصلاح شد:
ماده ۱۶ – این آیین نامه از تاریخ ابلاغ لازم الاجرا است و از تاریخ مذکور سایر مقررات مصوب شورای عالی بیمه مغایر با این آیین نامه لغو می گردد.