قدیمی‌ترین سند شکایت یک خریدار و تقاضای فسخ معامله در تاریخ تجارت

تاریخ تصویب: //
تاریخ انتشار: ۰/۰۱/۰۲
دسته:
اطلاعات بیشتر:

حدود ۳۷۵۰ سال پیش (۱۷۵۰ پیش از میلاد)، در عصر برنز، مردی از میان‌رودان (بین‌النهرین) به نام “نانی” (Nanni)، از تاجری به نام “اِئا-ناصر” (Ea-nāṣir) مقداری شمش مس می‌خرد و ثمن را پرداخت می‌کند، ولی چون جنسی که فرستاده شده بود کیفیت خوبی نداشت، اعتراض خود را روی دو طرف لوحی کوچک به ابعاد ۱۱.۶ در ۵ سانتی‌متر، به زبان اکدی و خط میخی، خطاب به فروشنده می‌نویسد و تقاضای فسخ معامله و استرداد وجه می‌کند.

این نامه، امروز به عنوان «قدیمی‌ترین سند شکایت یک خریدار در تاریخ تجارت» شناخته می‌شود.

متن کامل لوح به نقل از کتاب «نامه‌هایی از میان‌رودان»، نوشته آدولف لئو اوپنهایم (انتشار ۱۹۶۷ – صفحه ۸۲):

«وقتی آمدی، این‌گونه به من گفتی: «وقتی گیمیل-سین آمد، شمش‌های مرغوب مس به او خواهم داد.» اما رفتی و به آنچه به من وعده دادی عمل نکردی. شمش‌هایی نامرغوب را جلوی پیک من (شیت-سین) گذاشتی و گفتی: «اگر می‌خواهی، بردار؛ اگر نمی‌خواهی، برو.»

مرا چه می‌پنداری که با کسی چون من چنین با بی‌احترامی رفتار می‌کنی؟

من مردانی شریف، هم‌رتبه‌خودمان، را به‌ عنوان پیک نزدت فرستادم تا کیسه‌ پولی را که نزد تو سپرده بودم، بازپس گیرند؛ اما تو بارها آن‌ها را دست خالی بازگرداندی — آن هم از دل سرزمین دشمن!

آیا در میان تمام بازرگانانی که با تلْمون (Tilmun) تجارت می‌کنند، کسی هست که چنین با من رفتار کرده باشد؟ تنها تویی که با پیک من با بی‌احترامی برخورد می‌کنی!

آیا به خاطر آن نیم مینای نقره (که شاید به تو بدهکارم؟) چنین گستاخانه با من سخن می‌گویی، در حالی‌ که من به ‌جای تو ۱۰۸۰ پوند مس به کاخ داده‌ام، و شومی-ابوم (Šumi-abum) نیز همین مقدار را داده است — جدای از آنچه که هر دوی ما روی لوحی مُهرشده نوشته‌ایم تا در معبد شَماش (Šamaš) نگهداری شود.

در برابر آن مس، چگونه با من رفتار کردی؟ تو کیسه ‌پولم را در دل سرزمین دشمن از من دریغ کردی.

اکنون ‌تو باید همه پولم را بازگردانی.

آگاه باش که از این پس، هیچ مس نامرغوبی از تو نخواهم پذیرفت.

از این پس، شمش‌ها را به ‌صورت تک‌تک، در حیاط خودم انتخاب و تحویل خواهم گرفت،

و بر پایه ‌حقی که دارم، حق رد را نسبت به تو اعمال خواهم کرد؛ چرا که با من با بی‌احترامی رفتار کرده‌ای.»