رأی وحدت رویه شماره ۱۹۲۹ – ۱۳۳۹/۴/۲۰ هیات عمومی دیوان عالی کشور: مجازات­ های تأدیبی مندرج در ماده ۱۹ قانون مقررات پزشکی و دارویی در مورد مواد غذایی و آشامیدنی نصف آن مجازات­ ها خواهد بود

تاریخ تصویب: ۱۳۳۹/۰۴/۲۰
تاریخ انتشار: ۱۳۳۹/۰۴/۲۰

دادستان کل کشور تجدیدنظر در رأی مورخ ۳۸/۶/۳۱ (دادنامه شماره ۳۲۳-۸۳/۳۸) هیئت عمومی دیوان عالی کشور را به شرح ذیل درخواست نموده است:
در تاریخ ۱۳۳۸/۶/۳۱ در اثر اختلاف بین دادگاه استان مرکز و شعبه ۸ دیوان عالی کشور راجع به مجازات جنحه دیوان عالی کشور به اکثریت ۱۷ رأی در مقابل ۱۶ رأی اظهارنظر بر غرامت نقدی نموده است چون ماده ۱۹ قانون پزشکی و دارویی با توجه به ماده ۱۸ آن قانون تاب تفسیر نظر اقلیت سابق را هم دارد و از طرفی مجازات غرامت به واسطه این که محاکم تالی میزان آن را خیلی نازل تعیین می ­کنند حسن اثر نبخشیده لذا با توجه به مصالح عمومی و صیانت جامعه از مخاطرات مواد خوردنی فاسد تقاضا می­ شود در رأی مورخ ۳۸/۶/۳۱ تجدیدنظر فرمایند.

چون اکثریت هیئت عمومی دیوان عالی با طرح تقاضا بر طبق قانون وحدت رویه در هیئت موافقت کرده­ اند تقاضای مزبور مطرح شده و دادستان کل عقیده دادسرای کل را به شرح زیر بیان نموده است:

«به طوری که خاطر آقایان محترم مستحضر است چون مجازات مقرر در قانون مجازات عمومی و سایر قوانین و مقررات مربوطه به تقلب در کسب تأمین مصالح اجتماعی را نمی­ کرد و منافع اجتماعی اقتضا داشت افرادی که حیات اجتماع را به منظور سوء­استفاده به مخاطره انداخته و سود شخصی را بر مصالح عمومی ترجیح می­ دادند شدیداً تحت کنترل قرار گرفته و با وضع قوانین متناسب از اعمال آن ­ها جلوگیری شود لذا موجبات تصویب و اجرای قانون مربوط به مواد دارویی و غذایی و آشامیدنی فراهم گردید با مختصر توجه به مواد قانون مذکور می­توان به اهمیت اجتماعی آن پی برد و تصدیق کرد نظر مقنن این نبوده کسی که در اثر تهیه مواد غذایی فاسد و مضر جان و زندگی عده زیادی از افراد اجتماع را به مخاطره می­ اندازد و اغلب خانواده ­ها را دچار بدبختی و ناراحتی می­ نماید. با پرداخت مبلغ مختصری جریمه دنبال کار خود رفته و از طریق دیگر عملیات ناروا و متقلبانه خود را تجدید نماید پر واضح است کسی که روزانه مبالغ گزافی از راه تقلب در مواد غذایی و آشامیدنی که هر روز مردم به حکم اجبار باید به آن­ ها مراجعه و مایحتاج خود را خریداری نمایند سوء­استفاده می­ کند پرداخت مختصر جریمه در او تأثیری ندارد و نظر مقنن تأمین نمی­ شود چون مصالح اجتماع اقتضا داشته از تعدیات این قبیل افراد جلوگیری شود براساس این نظر دولت در مقام تهیه لایحه قانونی مقررات پزشکی و دارویی و خوراکی و آشامیدنی برآمد و به تصویب مجلسین رسانید بنابراین مراتب همان­طوری که در تقاضانامه کتبی اشاره شده تجدید­نظر در رأی اکثریت هیئت عمومی به نام صیانت جامعه ضروری است و از مقرراتی که در مورد رعایت تخفیف نسبت به جرائم مندرج در این قانون منظور گردیده (مثلاً مجازات اعدام را فقط یک درجه قابل تخفیف دانسته) فلسفه وضع قانون و نظر مقنن روشن است که خواسته به کیفیت مقرر در قانون مصالح عمومی از هر حیث رعایت شود و حتی در اکثر موارد گذشت مدعی خصوصی را از جهت تعقیب بی­ تأثیر دانسته و در امور جنحه برای رعایت تخفیف طرز خاصی مقرر گردیده است طبق ماده ۱۹ قانون مقررات پزشکی و دارویی مجازات­ های مقرر در مورد مواد غذایی و آشامیدنی عبارت است از همان مجازات­ های مواد دارویی با یک درجه تخفیف و چون تبصره ۵ ماده ۱۸ در صورت وجود علل مخففه مجازات را در مورد مجازات­ های جنایی تا یک درجه و در سایر موارد یعنی جرائم جنحه فقط تا نصف مجازات جایز دانسته و رعایت تبصره ۵ ماده ۱۸ در ماده ۱۹ برای تعیین مجازات اصلی لازم است بنابراین مجازات­ های حبس تأدیبی در مورد مواد غذایی و آشامیدنی عبارت از نصف آن مجازات ­ها خواهد بود و این مراتب مورد نظر اقلیت سابق قرار گرفته و نظر داده­ اند مجازات ­های جنحه در این موارد فقط تا نصف قابل تخفیف است. از لحاظ مصلحت اجتماعی تجدیدنظر در رأی اکثریت بر مبنای رأی اقلیت سابق را تقاضا دارم» .

با استماع بیانات دادستان ک،ل هیئت عمومی دیوان عالی کشور به اکثریت به شرح زیر اظهار عقیده کرده‌اند:

طبق ماده ۱۹ قانون مقررات پزشکی و دارویی مجازات­ های مندرج در بندهای ( الف) و ( ب ) و ( ج) و ( د ) و ( ه ) و ( و ) در مورد مواد غذایی و آشامیدنی عبارت است از همان مجازات­ های مواد دارویی ولی با یک درجه تخفیف و چون تبصره ۵ ماده ۱۸ در صورت وجود علل مخففه تخفیف مجازات را در مورد مجازات­ های جنایی تا یک درجه و در سایر موارد یعنی جرائم جنحه تا نصف مجازات را جایز دانسته و رعایت تبصره ۵ ماده ۱۸ در ماده ۱۹ برای تعیین مجازات اصلی لازم است، بنابراین مجازات­ های تأدیبی مندرج در بندهای فوق ­الذکر در مورد مواد غذایی و آشامیدنی نصف آن مجازات­ ها خواهد بود.
این رأی به موجب ماده واحده قانون وحدت رویه قضایی مصوب تیرماه ۱۳۲۸ لازم ­الاتباع است.

دسته‌ها