دستورالعمل صدور پروانه انتشار رسانه

۱۵۰۳۵۹ – ۱۳۹۸/۴/۳

مقدمه
براساس مواد ۸، ۹،۱۰ و ۱۳ قانون مطبوعات مصوب سال ۱۳۷۹ و مواد ۷ ، ۲۰ ، ۲۱ ، ۲۲ ، ۲۶ و ۲۸ آیین نامه اجرایی آن مصوب سال ۱۳۹۵ هیأت وزیران، و در اجرای مصوبه مورخ ۴ /۶ /۱۳۹۷ شورای راهبری توسعه مدیریت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در خصوص ساماندهی مجوزهای این وزارت خانه، «دستورالعمل صدور پروانه انتشار رسانه» به شرح ذیل ابلاغ می شود:

۱. تعاریف:

۱ . ۱ . هیأت نظارت: هیأت نظارت بر مطبوعات؛ که به موجب مواد ۱۰ و ۱۱ قانون مطبوعات متشکل از افراد مسلمان و صاحب صلاحیت علمی و اخلاقی لازم و مؤمن به انقلاب اسلامی است و با ریاست وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وظیفه رسیدگی به درخواست صدور پروانه انتشار رسانه و صلاحیت متقاضی و مدیر مسئول را به عهده دارد.

۲ . ۱. سامانه : «سامانه جامع رسانه های کشور» به نشانی ذیل:
/http://www.e-rasaneh.ir

۳ . ۱. رسانه: کلیه رسانه های چاپی (مطبوعات) و الکترونیکی؛ شامل برخط (خبرگزاری و پایگاه های خبری) و غیر برخط (انواع حامل های داده).

۴ . ۱. رسانه چاپی: نشریه ای ادواری که در چاپخانه چاپ شده و از جهت زمان انتشار دارای دوره منظم از قبیل: روزنامه، هفته نامه، ماهنامه، فصلنامه و سالنامه و از جهت گستره انتشار شامل اقسام: محلی، استانی، منطقه ای یا سراسری است.

۵ . ۱. رسانه الکترونیکی: رسانه ای است که با همان صورت، شرایط و ظواهر یک رسانه چاپی و طی فرآیند مرسوم روزنامه نگاری و تحریریه ای، تولید و به طور منظم و با نام ثابت و تاریخ و شماره و ردیف معیّن در یک یا چند زمینه سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، هنری، ورزشی و نظایر اینها در محیط رقومی (دیجیتال) به صورت دوره ای منتشر شود. رسانه الکترونیکی شامل برخط (انتشار محتوا بصورت لحظه ای یا آنلاین ) و غیر برخط (انتشار محتوا با فاصله زمانی منظم و بر اساس ترتیب انتشار مصوب) است.

۶ . ۱. خبرگزاری: مؤسسه ای خبری و رسانه مادر است که با ایجاد دفاتر نمایندگی در سطح کشور و گسترش آن در دیگر کشورها بطور منظم و مستمر و با نام ثابت در محیط دیجیتال یا غیر آن اقدام به تولید، جمع آوری و انتشار محتوا می کند و مصرف کننده اصلی آن، سایر رسانه ها هستند.

۷ . ۱. پایگاه خبری: رسانه ای الکترونیکی که محتوای آن در محیط رقومی (دیجیتال) و در فرآیند مرسوم روزنامه نگاری و تحریریه ای، تولید و به صورت منظم و برخط در بستر اینترنت منتشر می شود.

۸ . ۱. صاحب امتیاز: شخصیت حقیقی یا حقوقی که پروانه انتشار رسانه به نام او صادر می گردد. صاحب امتیاز خط مشی کلی رسانه را تعیین نموده و مدیرمسئول معرفی می کند. در صورتی که صاحب امتیاز شخصیت حقیقی باشد می تواند رأساً مدیرمسئولی رسانه را نیز به عهده گیرد و چنانچه شخصیت حقوقی باشد، باید مدیرمسئول معرفی کند.

۹ . ۱. مدیرمسئول: شخصیتی است حقیقی که با معرفی صاحب امتیاز، مدیریت امور رسانه را در اختیار گرفته و همواره باید عهده دار مسئولیت مطالب منتشرشده در رسانه باشد.

۲ . شرایط لازم:

۱ . ۲. شرایط و ضوابط اشخاص حقیقی:
1 . ۱ . ۲ . تابعیت ایران.
2 . ۱ . ۲ . دارا بودن حداقل ۲۵ سال سن.
3 . ۱ . ۲ . عدم حجر یا ورشکستگی به تقلب و تقصیر.
4 . ۱ . ۲ . عدم اشتهار به فساد اخلاق و سابقه محکومیت کیفری بر اساس موازین اسلامی که موجب محرومیت از حقوق اجتماعی باشد.
5 . ۱ . ۲ . داشتن صلاحیت علمی در حد لیسانس و یا پایان سطح در علوم حوزه‌ ای به تشخیص هیأت نظارت بر مطبوعات.
6 . ۱ . ۲ . پایبندی و التزام عملی به قانون اساسی.

۲ .۲. شرایط و ضوابط اشخاص حقوقی :
1 . ۲ . ۲ . مراحل قانونی ثبت شخصیت حقوقی، طی شده و در اساسنامه یا قانون تشکیل خود، مجاز به انتشار نشریه باشد.
2 . ۲ . ۲ . زمینه فعالیت نشریه مرتبط با زمینه فعالیت شخص حقوقی بوده و محدوده جغرافیایی انتشار آن، همان محدوده جغرافیایی شخصیت حقوقی باشد.

۳ . مدارک لازم:
1 . ۳. عکس پرسنلی صاحب امتیاز.
2 . ۳. عکس پرسنلی مدیرمسئول.
3 . ۳. تصویر کارت ملی.
4 . ۳. تصویر مدرک تحصیلی.
5 . ۳. تصویر معرفی نامه نماینده از بالاترین مقام مسئول (برای اشخاص حقوقی).
6 . ۳. تصویر آگهی تأسیس و تغییرات در روزنامه رسمی قوه قضاییه (برای اشخاص حقوقی).
7 . ۳. تصویر اساسنامه یا قانون تشکیل شخصیت حقوقی که در آن صراحتاً به انتشار نشریه یا «فعالیت پایگاه خبری» اشاره شده است. (برای اشخاص حقوقی).
8 . ۳. تصویر مجوز کمیسیون انتشارات دولتی (برای اشخاص حقوقی).
9 . ۳. تصویر مجوز تأسیس یا پروانه فعالیت قانونی برای احزاب، جمعیت‌ ها، انجمن‌ ها، بنیادها و تشکل‌ های صنفی (اشخاص حقوقی).

۴ . فرآیند ثبت درخواست تا صدور مجوز:

۱ . ۴. ثبت نام صاحب امتیاز و مدیر مسئول در سامانه جامع رسانه های کشور و تکمیل مدارک لازم.

۲ . ۴. مطالعه شرایط و ضوابط اعلام شده و ثبت تقاضای مجوز انتشار رسانه در سامانه و دریافت کد پیگیری.

۳ . ۴. پذیرش مدیرمسئولی رسانه توسط مدیرمسئول پیشنهادشده (در صورت متفاوت بودن مدیرمسئول با صاحب امتیاز).

۴. ۴. شرکت در آزمون صلاحیت حرفه ای (اختیاری).

۵ . ۴. بررسی اولیه درخواست و مدارک بارگذاری شده متقاضی و مدیرمسئول به لحاظ صحت اطلاعات و رعایت ضوابط؛ حداکثر ظرف مدت ۳ روز کاری.

تبصره ۱: در صورت وجود نقص در مدارک یا درخواست، چنانچه ظرف مدت دو ماه نسبت به تأیید درخواست اقدام نشود، درخواست مختومه شده و متقاضی تا ۳ ماه امکان ثبت مجدد درخواست در سامانه را نخواهد داشت.

تبصره ۲: در صورت تأیید درخواست، به متقاضی اعلام می شود تا تصویر مدارک خود را در دفترخانه اسناد رسمی شهر محل سکونت خود «برابر اصل» نموده و به نشانی دبیرخانه ارسال نماید.

۶ . ۴. استعلام از مراجع سه گانه (‌وزارت اطلاعات، دادگستری و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران).

تبصره ۱: مراجع مزبور موظفند حداکثر تا دو ماه نظر خود را همراه مستندات و مدارک معتبر به دبیرخانه هیأت اعلام نمایند. درصورت عدم پاسخ از سوی مراجع مذکور و فقدان دلیل دیگر، صلاحیت متقاضی تأیید شده تلقی می ‌گردد.

تبصره ۲: مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مربوط می تواند نظر خود را تا قبل از صدور برگ رأی در سامانه ثبت نماید.

۷ . ۴. صدور برگ رأی و طرح درخواست در جلسه هیأت نظارت بر مطبوعات.

۸ . ۴. ارسال پیامک به متقاضی و اعلام نتیجه رأی.

۵ . مرجع صدور پروانه:
مرجع صدور پروانه انتشار رسانه، «هیأت نظارت بر مطبوعات» می باشد؛ اعضای هیأت نظارت بر مطبوعات عبارتند از :
أ . وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی یا نماینده تام ‌الاختیار وی: رئیس هیأت.
ب . یکی از قضات به انتخاب رئیس قوه قضائیه.
ج . یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی به انتخاب مجلس.
د . یکی از اساتید دانشگاه به انتخاب وزیر علوم، تحقیقات و فناوری.
ه . یکی از مدیران مسئول مطبوعات به انتخاب آنان.
و . یکی از اساتید حوزه علمیه به انتخاب شورای عالی حوزه علمیه قم.
ز . ‌یکی از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی به انتخاب آن شورا.

۶ . سایر مقررات :

۱ . ۶. صاحب امتیاز موظف است ظرف شش ماه پس از صدور پروانه، رسانه را منتشر و نسبت به اعلام وصول الکترونیکی اقدام نماید. در غیر این صورت اعتبار پروانه از بین می ‌رود. همچنین عدم انتشار منظم نشریه در یک سال نیز اگر بدون عذر موجه (‌به تشخیص هیأت نظارت) باشد، موجب لغو پروانه خواهد شد.

تبصره: نشریه ‌ای که سالانه منتشر می ‌شود (‌سالنامه) از بند فوق مستثنی بوده و در صورت عدم نشر ظرف یک سال بدون عذر موجه، پروانه‌ صاحب امتیاز لغو خواهد شد.

۲ . ۶. متقاضیان مجوز تأسیس خبرگزاری و پایگاه خبری اطلاع رسانی لازم است نسبت به خرید دامنه نیز اقدام کرده و به نکات زیر توجه نمایند:
1 . ۲ . ۶ . نام پیشنهادی باید مطابق دامنه باشد.
2 . ۲ . ۶ . دامنه رسانه به نام صاحب امتیاز (متقاضی حقیقی یا حقوقی) باشد. (مطابق سامانه مرکز ثبت دامنه های کشوری مستقر در پژوهشگاه دانش های بنیادی به نشانی: nic.ir ).
3 . ۲ . ۶ . فقط دامنه با پسوند”.ir” مورد پذیرش است.
4 . ۲ . ۶ . اعتبار دامنه پیشنهادی بیش از یک سال باشد.
5 . ۲ . ۶ . چنانچه رسانه دامنه های دیگری دارد (یا خواهد داشت) که با دامنه اصلی، قابل ارجاع به یکدیگر باشند؛ نشانی آن دامنه ها نیز در بخش مربوط ذکر شود تا از حقوق دامنه اصلی برخوردار شوند.

۳ . ۶. متقاضی می تواند هر یک از اطلاعات رسانه درخواستی را تا قبل از تکمیل مدارک و تأیید درخواست تغییر دهد؛ چنانچه پس از این وضعیت تا قبل از طرح درخواست در هیأت نظارت بر مطبوعات بخواهد تغییری اعمال کند، می باید با هماهنگی دبیرخانه هیأت انجام شود؛ و برخی تغییرات نظیر تغییر صاحب امتیاز یا مدیرمسئول ممکن است نوبت طرح پرونده را به تعویق بیاندازد.

۴ . ۶. متقاضی تا تعیین تکلیف تقاضای خود (موافقت، مخالفت، رد تقاضا) نمی تواند درخواست جدیدی در سامانه ثبت نماید.

۵ . ۶. به منظور شفافیت، جلوگیری از تبعیض و اطلاع متقاضیان از تقاضاهای در نوبت، فهرست متقاضیان مجوز رسانه بر روی سامانه، بصورت بر خط، ‌اطلاع رسانی می شود.

۶ . ۶. شرکت در آزمون صلاحیت حرفه ای، اختیاری است؛ اما امتیاز آن در ارزیابی اعضای هیأت نظارت بر مطبوعات از صلاحیت های متقاضی و مدیرمسئول، تأثیر مطلوب خواهد داشت.

۷ . ۶. صاحب امتیاز رسانه پس از تأسیس دفتر رسانه، می باید نشانی آن دفتر را در سامانه درج نماید.

۸ . ۶. تصمیمات هیأت نظارت بر مطبوعات قطعی است. این امر مانع شکایت و اقامه دعوای افراد ذی نفع در محاکم نخواهد بود.

۹ . ۶. متقاضیانی که صلاحیت انتشار رسانه توسط آنان بر اساس بند (۴) و یا تبصره (۵) ماده (۹) قانون مطبوعات، مورد تأیید هیأت نظارت بر مطبوعات قرار نگرفته است، نمی توانند مجدداً درخواست انتشار رسانه کنند.

۱۰ . ۶. اعتبار پروانه انتشار رسانه از بخش فهرست رسانه های دارای مجوز در سامانه جامع رسانه های کشور، قابل مشاهده می باشد.

۷ . در موارد سکوت، ابهام، نقص و یا اجمال در این دستورالعمل، قانون مطبوعات و آیین نامه اجرایی آن ملاک عمل خواهد بود.

۸ . این دستورالعمل در (۸) بند، در تاریخ ۱۳۹۸/۴/۳ به تصویب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رسید و از تاریخ تصویب، لازم الاجراست و از این پس کلیه مقررات، دستورالعمل ها و شیوه نامه های قبلی مرتبط با موضوع این دستورالعمل، ملغی گردید و صدور مجوزها مطابق با دستورالعمل حاضر انجام می پذیرد. بدیهی است که هرگونه تغییر در مفاد این دستورالعمل، منوط به طی فرایند فنی و حقوقی لازم از مبادی قانونی ذیربط (دفتر نوسازی و تحول اداری و دفتر حقوقی) و با تأیید شورای راهبری توسعه مدیریت این وزارت خانه خواهد بود.

سیدعباس صالحی