اعلان محمدعلی شاه در خصوص راه نجات و امیدواری ملت

تاریخ تصویب: ۱۲۸۷/۰۳/۱۸
تاریخ انتشار: ۱۲۸۷/۰۳/۱۷
اطلاعات بیشتر:

– نقل از: ناظم الاسلام کرمانی، تاریخ بیداری ایرانیان، چ ۱۳۵۷، بخش دوم، ص ۱۳۹

امروز که دوشنبه هشتم جمادی الاولی [۱۲۸۷/۳/۱۸] می باشد، اعلانی از طرف شاه منتشر و به دیوارها چسبانیده شد، که مردم را قدری بیدار نموده و به خیال افتاده‌اند. در بازار هم جار کشیدند: «هر کس دکاکین خود را ببندد، اموال او را غارت خواهند نمود».

صورت اعلان از این قرار است که در نمره ۴۶ سال دویم یومیه حبل المتین درج شده است و نمره ١٣ تمدن هم آن ورقه را درج نموده، در نمره ١٣ از سال دویم. هر کس خواهد رجوع نماید. صورت اعلان از این قرار است:


راه نجات و امیدواری ملت

ملت قدیم قویم ایران که فرزندان حقیقی و روحانی ما هستند، البته خوشوقت نخواهند بود که دولت شش‌هزارساله ایشان، پایمال هوی و هوس مشتی خائن خودغرض خودخواه، که بکلی از شرف ملیت دور و از حیث انسانیت مهجورند، گردد. البته راضی نخواهند بود که بدبختانه دستخوش خیالات فاسده دزدان آدمی‌کش شوند. یکی به طمع وزارت، و دیگری به خیال ریاست، بعضی به علت جلب فایده، برخی به واسطه کسب تسلط و اقدام به امور نامشروع، ساده‌لوحان بی‌چاره را به عناوین مختلفه، هر ساعتی به زبانی، و هر روزی به بیانی فریفته، آنان را آلت کار و ایادی اعتبار خود قرار دهند.

به عموم فرزندان خود اعلام می‌نمائیم که در این صورت، چیزی نخواهد گذشت که از دولت و ملت جز اسمی باقی نخواهد ماند و بکلی رشته قومیت و قوای مملکت از هم گسیخته خواهد شد، چنانچه به سال‌های دراز و اتلاف نفوس صنادید مملکتی و عقلای ملت از عهده اصلاح آن نتوانند بر آمد. بدیهی است اشتباهی نخواهند داشت که شخص همایون ما در این مدت تا چه پایه در پیشرفت مشروطیت و آسایش ملت و صلاح حال مملکت، اقدامات فرموده از هیچ اقدامی فروگذار نفرمودیم؛ هر چه گفتند شنیدیم و هر چه خواستند کردیم؛ و از هر حرکت زشت ناپسندی تجاهل و اغماض نمودیم؛ چه عهدها بستند که نشکستند، چه پیمان ها که به پایان نبردند. آیا دیگر از برای شما شبهه‌ای باقی مانده که معدودی مفسدین، قصدی جز خراب کردن خانه شما ندارند؟ آیا نمی‌دانید که می‌خواهند رابطه و اتحاد حقیقی در میان دولت و ملت خود را دچار حوادث و انقلابات دیده و از اعمال مغرضین صرف نظر فرمائیم و این حرکات ناشایسته را بازیچه پنداشته و ملت خود را در تنگنای فشار ظلم مفسدین ایران‌خراب‌کن بگذاریم؟
دولت ایران، بطوری که دستخط فرموده و به عموم دول اعلام فرموده‌ایم، مشروطه و در عداد دول (کنسی توسیون) محسوب است؛ وکلا و مجلس شورای ملی در کمال امنیت و قدرت، به تکلیفی که از برای آنها مقرر است عمل خواهند کرد؛ ما هم جداً در اجرای دستخط و مرحمت سابقه خودمان جاهد و ساعی؛ تجار و کسبه و رعایا عموماً در امان و به کار خود مشغول، مفسدین بی هیچ قبول وساطتی مخذول و منکوب، هر کسی از حدود خود تجاوز نماید، مورد تنبیه و سیاست سخت خواهد شد.
البته ملت نجیب ایران و فرزندان عزیز من، این اقدام حیوة‌بخش شاهانه را شایسته هر گونه تشکر دانسته، مقاصد حسنه ما را در نظر داشته و به هیچ وجه از همراهی فروگذار نخواهند نمود.

 (محمد علی شاه قاجار) صحیح است.


یس از اینکه این اعلان را به تمام بلدان و ولایات ایران مخابره کرده، در طهران نشر داده و به در و دیوار چسبانیده.

دسته‌ها