شماره ۱۰۰۵۳/ت۶۱۸۹۲هـ – ۱۴۰۳/۱/۲۷
هیئت وزیران در جلسه ۱۴۰۳/۱/۱۵ به پیشنهاد شماره ۹۰۷ ـ۲/۲۰ مورخ ۲۳/۱۰/۱۴۰۲ وزارت نفت و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تصویب کرد:
آییننامه تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌زایی در صنعت نفت، موضوع تصویبنامه شماره ۷۷۹۰۰/ت۵۹۸۷۲هـ مورخ ۱۴۰۱/۵/۹ به شرح زیر اصلاح میشود:
۱ـ بندهای (۳) و (۹) ماده (۱) به شرح زیر اصلاح میشود:
«۳ـ واحدهای فناور: واحدهای پژوهش فناوری و مهندسی مستقر در پارک های علم و فناوری و مراکز رشد دارای مجوز از مراجع ذیربط.
۹ ـ معاونت: معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس جمهور.»
۲ـ [اصلاحی ۱۴۰۳/۳/۶]
در ماده (۳) پس از عبارت «(نان)» عبارت «تأمین آنها با اولویت سامانه جریان اقتصادی نوین (جان)» اضافه میشود.
۳ـ ماده (۱۰) به شرح زیر اصلاح میشود:
«ماده ۱۰ـ وزارت موظف است با همکاری معاونت ازطریق صندوق پژوهش و فناوری صنعت نفت و با رعایت قوانین و مقررات به منظور حمایت از تولیدکنندگان داخلی نسبت به پیاده‌سازی سازوکاری برای ارائه انواع ضمانتنامه‌های قراردادی و همچنین ضمانت تعهد پرداخت تسهیالت دریافتی این شرکتها که در راستای اجرای این آییننامه دریافت میگردد، با اولویت اجرای طرحهای بهینه‌سازی مصرف ذیل بازار بهینه‌سازی انرژی و محیط زیست، ساخت تجهیزات و لوازم مؤثر در کاهش مصرف انرژی، تحول رقومی (دیجیتال) در صنعت نفت، افزایش ضریب بازیافت ازطریق احیای چاههای غیرفعال و کمبازده، گسترش فعالیتهای اکتشافی در حوزه نفت و گاز، مشعل سوزی (فلرینگ) و بازیابی گازهای مشعل، ساخت بار اول محصوالت راهبردی (استراتژیک) صنعت شامل کنشیار (کاتالیست)ها، تجهیزات و مواد شیمیایی، افزایش ضریب پیچیدگی پالایشگاه‌های کشور، توسعه دانش‌های فنی حوزه تولید گاز مایع (ِاِالنجی)، تولید گاز سنتز (ِاسِانجی) و انرژی هیدروژنی، هوش مصنوعی و استفاده از آن در سالمت، ایمنی و محیط زیست (اچاسای)، جلوگیری از هدررفت اجزای ارزشمند گاز طبیعی از جمله اتان، پروپان و هلیوم و توسعه صنایع وابسته به آن و تکمیل زنجیره ارزش صنایع پاییندستی نفت، گاز، پاالیش و پتروشیمی اقدام نماید . »
۴ـ ماده (۱۱) به شرح زیر اصلاح میشود:
«ماده ۱۱ـ وزارت مکلف است با همکاری وزارتخانههای امور اقتصادی و دارایی، نیرو و کشور، سازمان حفاظت محیط زیست و معاونت و با اولویت شرکتهای دانش‌بنیان و واحدهای فناور نسبت به کمک به ایجاد، راه اندازی و تکمیل زنجیره ارزش مجتمعهای پتروشیمیایی/پتروپالایشگاهی به منظور توسعه پایین دست صنعت نفت و پتروشیمی، اشتغال زایی، تولید ارزش افزوده و جلوگیری از ارزبری اقدام نماید. واحدهای موضوع این ماده مجازند در صورت لزوم خوراک موردنیاز خود را از طریق واردات و با رعایت قوانین و مقررات مربوط تأمین نمایند.»
۵ـ ماده (۱۷) به شرح اصلاح و تبصره‌ای به شرح زیر به آن الحاق میشود:
«ماده ۱۷ـ در راستای حمایت از تولید مواد و تجهیزات راهبردی (استراتژیک) نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی و به منظور کاهش خطر (ریسک) تجاری سازی محصولات دانش‌بنیان، وزارت مکلف است با همکاری معاونت و بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران و از طریق شرکت های بیمه و صندوق پژوهش و فناوری صنعت نفت، با طراحی سازوکار بیمهای اعم از الگوهای تسهیم خطر (ریسک)، جبران خسارتهای احتمالی ناشی از به کارگیری محصولات را با رعایت قوانین و مقررات تضمین نماید. بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران ست دستورالعملهای لازم باری اتکاییکردن سازوکار بیمهای مذکور را با رعایت قوانین و مقررات ظرف دو ماه تهیه و برای تصمیم‌گیری مکلف به شورای عالی بیمه ارائه نما
تبصره ـ وزارت مجاز است در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط، به منظور تأمین منابع برای توسعه زیرساختهای نهادهای صدور گواهینامه کیفیت، آزمایشگاههای مرجع و آزمایشگاههای خطر (ریسک)، و افزایش توان مالی الگوی تسهیم خطر (ریسک) مذکور، با استفاده از وجوه ادارهشده و کمکهای فنی اعتباری پیشبینیشده در قوانین بودجه سنواتی اقدام نماید.»
۶ ـ متون زیر به عنوان مواد (۲۶)، (۲۷)، (۲۸)، (۲۹)، (۳۰)، (۳۱)، (۳۲) و (۳۳) به آییننامه الحاق میشود:
«ماده ۲۶ـ [اصلاحی ۱۴۰۳/۳/۶]
به منظور توسعه اقتصاد دانش بنیان، پذیرش ضمانت نامه های صادره توسط صندوق های غیردولتی پژوهش و فناوری که به عنوان شرکت دانش بنیان به تأیید کارگروه دایمی شورای راهبری فناوری ها و تولیدات دانش بنیان رسیده اند، شامل انواع تضامین اعتباری و تضامین مربوط به فرایند ارجاع کار، خرید انواع کالا و ماشین آلات، معاملات پیمانکاری، انجام تعهدات، پیش پرداخت و حسن انجام کار، برای کلیه تولیدکنندگان و پیمانکاران داخلی از سوی ذی نفعان مندرج در بند (ب) ماده (4) قانون جهش تولید دانش بنیان مجاز است.
ماده ۲۷ـ به منظور تسهیل در تأمین وثایق شرکتهای دانش‌بنیان و واحدهای فناور در دریافت خدمات مالی و اعتباری، وزارت مکلف است سازوکار الزم برای تصریح اجراییسازی ترهین مطالبات قراردادی و منظور نمودن آن در کلیه قراردادهای شرکتهای تابع و وابسته در حوزه مرتبط را به نحوی فراهم آورد که در صورت ترهین قرارداد نزد صندوق پژوهش و فناوری صنعت نفت، مانده مطالبات قراردادی با تأیید صندوق مذکور به شرکتهای طرف قرارداد پرداخت شود.
ماده ۲۸ـ به منظور توسعه زیست بوم دانش‌بنیان در صنعت نفت و تأمین منابع مالی و اعتباری موضوع این آییننامه و حمایت از سرمایه‌گذاری در برنامه‌های تحقق رشد و تولید، صادرات کاال و خدمات، حمایت از ساخت داخل و طرح(پروژه)های توسعه‌ای توسط بخشهای غیردولتی، وزارت مکلف است پس از تصویب مجمع عمومی شرکتهای تابع ذیربط تا پایان برنامه هفتم از طریق شرکتهای تابع خود و پیشبینی موضوع در بودجه‌های سنواتی شرکتهای مذکور، نسبت به اختصاص ساالنه حداقل بیست هزار میلیارد (۰۰۰ر۰۰۰ر۰۰۰ر۰۰۰ر۲۰) ریال از محل منابع داخلی این شرکتها در قالب وجوه ادارهشده، کمکهای فنی و اعتباری و پرداخت مابه‌التفاوت نرخ سود اقدام نمایند.
ماده ۲۹ـ وزارت از طریق شرکتهای تابع مکلف است به منظور حمایت از توسعه شرکتهای دانش‌بنیان، واحدهای فناور و تولید بار اول محصوالت راهبردی در صنعت نفت، از محل منابع داخلی وزارت و با رعایت قوانین بودجه سنواتی و قوانین و مقررات مربوط نسبت به تأمین منابع مالی مورد نیاز نزد صندوق پژوهش و فناوری صنعت نفت برای گشایش اعتبار اسنادی ریالی در طرح (پروژه)های مرتبط ‐ اقدام نمایند. سازوکار پیادهسازیشده باید به نحوی باشد که تا پایان سال ۱۴۰۳اردادهای تولید بار اول و سایر قراردادها با شرکت قروهای دانش‌بنیان و واحدهای فناور با اعتبار اسنادی ریالی منعقد گردد. دستورالعمل اجرایی این ماده ظرف دو ماه توسط وزارت تهیه ابالغ می شود.
ماده ۳۰ـ به منظور افزایش ظرفیت تولید داخل محصولات راهبردی بومی‌سازی شده و همچنین تولید بار اول تجهیزات راهبردی مورد استفاده در صنعت نفت، وزارت مکلف است ساالنه فهرستی از کالاهای با میزان ارزبری بالا و با امکان توسعه داخلی را شناسایی و حداقل معادل ده درصد (۱۰%) از منابع پیشبینیشده شرکتهای تابع برای خرید هر یک از این محصولات را تا رساندن ظرفیت تولید داخل به میزان نیاز صنعت نفت، برای خرید از تولیدکنندگان داخلی، و حمایت از توسعه آنها و با رعایت قوانین و مقررات اختصاص دهد. دستورالعمل اجرایی این ماده با تأکید بر تجاریسازی و توسعه بازار دانش‌بنیان و تجمیع تقاضاهای مرتبط ظرف دو ماه توسط وزارت و با همکاری معاونت تهیه و ابالغ میشود.
ماده ۳۱ـ وزارت مکلف است با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطالعات و معاونت ظرف شش ماه نسبت به تدوین برنامه عملیاتی ارتقای هوشمندسازی در حوزه صنعت نفت و گاز و با هدف ارتقای بهرهو‌ری اقدام نماید.
ماده ۳۲ـ به منظور حمایت از توسعه فناوری و نوآوری در صنعت نفت، وزارت مکلف است نسبت به توسعه سامانه جامع ارائه خدمات و اتصال آن به پنجره ملی خدمات دولت هوشمند، با اولویت شرکتهای دانش‌بنیان و واحدهای فناور با استفاده از ظرفیتهای موجود در صندوق پژوهش و فناوری صنعت نفت بر اساس الگوی (مدل) کسب و کار اقدام نماید.
ماده ۳۳ـ به منظور حمایت، ترغیب و تشویق کارکنان و مدیران فعال صنعت نفت برای مشارکت در اجرای این آییننامه، وزارت مکلف است سازوکار نظام انگیزشی مرتبط را با رعایت ماده (۱۰) قانون وظایف و اختیارات وزارت نفت مصوب ۱۳۹۱ با اصلاحات و الحاقات بعدی آن تدوین نماید.
تبصره ـ حمایتهای موضوع این ماده در صورت لزوم به تصویب شورای حقوق و دستمزد و هیئت وزیران حسب مورد میرسد.»
معاون اول رئیس جمهور ـ محمد مخبر