هیئت وزیران در جلسه ۱۴۰۳/۱۰/۲۳ به پیشنهاد سازمان انرژی اتمی ایران (با همکاری سازمان اداری و استخدامی کشور) و به استناد بند (پ) ماده (۴۳) قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۴۰۳، اساسنامه مرکز نظام ایمنی هسته ای کشور را به شرح زیر تصویب کرد:
اساسنامه مرکز نظام ایمنی هستهای کشور
ماده ۱ـ در این اساسنامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:
۱ـ مرکز: مرکز نظام ایمنی هسته ای کشور.
۲ـ سازمان: سازمان انرژی اتمی ایران.
۳ـ اجازه نامه: سند کتبی که توسط مرکز به شخص حقیقی یا حقوقی به منظور اجازه انجام فعالیت های هسته ای و پرتوی در چهارچوب وظایف و اختیارات سازمان اعطا می گردد. اجازه نامه شامل پروانه، مجوز، گواهی نامه، ثبت صلاحیت و تأییدیه است.
۴ـ تأسیسات: عامل واکنش (راکتور)های قدرت، عامل واکنش (راکتور)های پژوهشی، مجتمع های بحرانی و زیربحرانی، تأسیسات تولید، فرآوری، ساخت، بازفرآوری، غنی سازی و انبار مواد هسته ای، تأسیسات مدیریت پسماند پرتوزا همانند تأسیسات آمایش، تثبیت، انبارداری و دورریزی و دفن، تأسیسات جداسازی ایزوتوپ، سامانه های پرتودهی، تأسیسات معدن کاری و فرآوری مواد خام هسته ای مانند معادن اورانیوم، هر مکان دیگری که در آن مواد پرتوزا تولید، فرآوری، استفاده، جابه جا، نگهداری یا دورریزی می شود و یا مکانی که دستگاه های پرتوساز نصب می شوند، در مقیاسی که ملاحظات حفاظت و ایمنی ضروری است.
۵ ـ فعالیت های هسته ای و پرتوی: شامل طراحی، انتخاب ساختگاه، ساخت، راه اندازی، بهره برداری، بازسازی، ازکاراندازی و برچینش تأسیسات، تولید، بکارگیری، واردات و صادرات منابع پرتوی، حمل و نقل مواد پرتوزا، فعالیت های مرتبط با مدیریت پسماند پرتوزا مانند رهاسازی و تخلیه مواد پرتوزا و بعضی از جنبه های احیای پایگاه (سایت )های متأثر از باقی مانده های مواد پرتوزای ناشی از فعالیت های گذشته.
ماده ۲ـ به منظور تقویت نظارت بر تأسیسات و فعالیت های هسته ای و پرتوی در سطح کشور، مرکز نظام ایمنی هسته ای کشور به صورت مؤسسه دولتی و با شخصیت مستقل و دارای استقلال مالی و اداری وابسته به سازمان انرژی اتمی ایران تغییر وضعیت می یابد و در چهارچوب این اساسنامه و قوانین و مقررات مربوط اداره می شود.
ماده ۳ـ مقر اصلی مرکز در تهران است و می تواند با رعایت قوانین و مقررات مربوط و تأیید سازمان اداری و استخدامی کشور برای اجرای مأموریت های خود، واحد سازمانی مربوط را در مناطق مختلف کشور تأسیس نماید.
ماده ۴ـ آیین نامه های استخدامی، اداری، مالی و معاملاتی حاکم بر مرکز، مشمول ماده (۳۲) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۲) مصوب ۱۳۹۳ می باشند.
ماده ۵ ـ وظایف و اختیارات مرکز به شرح زیر می باشد:
۱ـ تدوین پیش نویس قوانین و مقررات درخصوص استفاده ایمن، امن و صلح آمیز از فناوری هسته ای و ارائه آن به سازمان جهت تصویب در مراجع ذ ی صلاح و اظهارنظر نسبت به موارد یادشده، دریافتی از مراجع ذی صلاح.
۲ـ تدوین، تصویب و ابلاغ شیوه نامه ها و دستورالعمل های مربوط در چهارچوب قوانین و مقررات به منظور استقرار ضوابط و مقررات ایمنی هسته ای و پرتوی.
۳ـ صدور، اصلاح و تعلیق اجازه نامه تأسیسات و فعالیت های هسته ای و پرتوی، متناسب با شرایط اقلیمی، اقتصادی، صنعتی و فناوری کشور.
۴ـ بازرسی و ارزیابی ایمنی و امنیت تأسیسات و فعالیت های هسته ای و پرتوی.
۵ ـ اعمال مقررات در صورت نقض قوانین و مقررات مربوطه در چهارچوب قانون حفاظت در برابر اشعه مصوب ۱۳۶۸ با اصلاحات بعدی آن.
۶ ـ ارزیابی و نظارت پرتوشناختی (رادیولوژیکی) محیط زیست.
۷ـ ارزیابی و نظارت بر پرتوگیری شغلی، پزشکی و پرتوگیری مردم ناشی از منابع طبیعی و مصنوعی.
۸ ـ حفظ، نگهداری و به روزرسانی سامانه ثبت ملی اطلاعات تأسیسات و فعالیت های پرتوی، منابع پرتو، پرتوکاران و پرتوگیری شغلی.
۹ـ حفظ سامانه ملی حسابرسی و پایش (کنترل) مواد هسته ای، نگهداری سوابق و تهیه گزارش های لازم، راستی آزمایی گزارش های حسابرسی مواد هسته ای تأسیسات مطابق قوانین و مقررات مربوط.
۱۰ـ پایش (کنترل) مبادی ورودی و خروجی کشور به منظور اطمینان از عدم آلودگی پرتوی کالای صادراتی و وارداتی مطابق قوانین و مقررات مربوط.
۱۱ـ پایش (کنترل) پرتوی در سطح کشور و استقرار و توسعه سامانه های مورد نیاز.
۱۲ـ ارزیابی پرتوی شرایط اضطراری ناشی از سوانح و حوادث هسته ای و پرتوی و ارائه توصیه ها و مشاوره های تخصصی براساس طرح ملی مقابله با شرایط اضطراری نیروگاه ها و تأسیسات هسته ای، مصوب شورای عالی امنیت ملی.
۱۳ـ اطلاع رسانی و هماهنگی با کارگزاری (آژانس) بین المللی انرژی اتمی هنگام وقوع حادثه هسته ای و پرتوی و ایفای نقش نقطه تماس ملی برای انجام تعهدات کشور با هماهنگی مراجع ذی ربط و در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط.
۱۴ـ هدایت و همراهی بازرسان کارگزاری (آژانس) بین المللی انرژی اتمی، برگزاری جلسات با آنان، تهیه و ارائه گزارش ها در چهارچوب دستورالعمل ها و ابلاغیه های سازمان.
۱۵ـ پایش (کنترل) صادرات و واردات مواد هسته ای و منابع پرتو و تجهیزات، اطلاعات و فناوری در همکاری با نهادهای ذی ربط.
۱۶ـ استفاده از ظرفیت شرکت های دارای صلاحیت علمی و فنی به عنوان نهاد پشتیبان فنی (تی اِس اُ) در راستای انجام اهداف و مأموریت های مرکز.
۱۷ـ انعقاد قرارداد با اشخاص حقیقی و حقوقی، در راستای وظایف مرکز در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط.
۱۸ـ انجام تحقیقات کاربردی یا بسترسازی آن در زمینه ایمنی، امنیت هسته ای و پرتوی و پادمان هسته ای.
۱۹ـ همکاری با دستگاه های دولتی یا غیردولتی واجد صلاحیت در زمینه های بهداشت، ایمنی، محیط زیست، امنیت و ترابری کالاهای خطرناک.
۲۰ـ ایجاد ارتباط و همکاری با نهادهای نظارتی هسته ای سایر کشورها و سازمان های بین المللی مرتبط با مأموریت ها و وظایف مرکز با رعایت قوانین و مقررات مربوط.
۲۱ـ ایجاد سازوکار مناسب برای اطلاع رسانی به عموم مردم و سایر ذی نفعان در خصوص رویه های نظارتی و جنبه های ایمنی تأسیسات و فعالیت های هسته ای و پرتوی.
۲۲ـ سایر وظایفی که به موجب قوانین و مقررات مربوط در راستای حفاظت کارکنان، مردم، نسل های آینده و محیط زیست کشور بر عهده مرکز قرار داده شده یا می شود.
تبصره ـ مرکز، اجرای وظایف مرتبط با نیروهای مسلح و امور مربوط به قطب درمان مصدومین پرتوی را از طریق وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح انجام خواهد داد.
ماده ۶ ـ رئیس مرکز با حکم رئیس سازمان از بین افراد صاحب نظر، متخصص و دارای شرایط اسلام، ایمان، وثاقت و امانت و حداقل (۱۵) سال سابقه در حوزه فعالیت های هسته ای، برای مدت سه سال منصوب می شود و انتصاب مجدد وی بلامانع است.
ماده ۷ـ رئیس مرکز به عنوان بالاترین مقام اجرایی و اداری مرکز، دارای وظایف و اختیارات زیر است:
۱ـ تهیه و تنظیم خط مشی ها و برنامه های اجرایی و عملیاتی مرکز و اجرای آن پس از تأیید رئیس سازمان، در چهارچوب سیاست های مصوب سازمان.
۲ـ تهیه و تنظیم بودجه سالانه مرکز و ارسال آن به سازمان برای سیر مراحل قانونی تصویب.
۳ـ تهیه و تنظیم گزارش عملکرد سالانه مرکز، از جمله موارد مذکور در ماده (۵) این اساسنامه و ارائه آن به مراجع ذی ربط.
۴ـ تهیه و تنظیم ساختار و تشکیلات مرکز و پیشنهاد آن به سازمان جهت ارائه به سازمان اداری و استخدامی کشور جهت تأیید.
۵ ـ نمایندگی مرکز در کلیه مراجع قضایی و اداری با حق توکیل به غیر با رعایت قوانین و مقررات مربوط. وکیل باید از میان افراد موثق و امین انتخاب شود.
۶ ـ تهیه و تنظیم پیش نویس اصلاح اساسنامه مرکز و ارائه پیشنهاد به سازمان جهت طی مراحل قانونی مربوط.
۷ـ استخدام کارکنان و نصب و عزل مدیران.
۸ ـ تعهد، تشخیص، تسجیل و دستور دریافت و پرداخت درآمدها، هزینه ها، منابع و مصارف.
۹ـ تهیه و تنظیم دستورالعمل های داخلی مرکز.
۱۰ـ انعقاد قرارداد با اشخاص حقیقی و حقوقی و انتخاب وکیل با حق توکیل، صلح و سازش، ارجاع به داوری با رعایت اصل یکصد و سی و نهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و تعیین نماینده برای مراجع قضایی. وکیل و نماینده باید از میان افراد موثق و امین انتخاب شوند.
۱۱ـ تهیه و تنظیم برنامه همکاری در حوزه همکاری های علمی و فنی با کشورهای خارجی در زمینه امور مربوط.
۱۲ـ صدور، اصلاح و تعلیق اجازه نامه تأسیسات و فعالیت های هسته ای و پرتوی و لغو پروانه مربوط و توقف هر نوع فعالیت و اعمال محدودیت برای یک فعالیت در موضوع اجازه نامه در چهارچوب این اساسنامه و قوانین و مقررات مربوط.
۱۳ـ سایر وظایفی که طبق قوانین و مقررات مربوط به عهده رئیس مرکز قرار می گیرد.
ماده ۸ ـ منابع مالی مرکز به شرح زیر است:
۱ـ اعتبارات پیش بینی شده در قوانین بودجه سالانه کل کشور.
۲ـ درآمدهای ناشی از صدور انواع اجازه نامه ها و سایر خدمات مرتبط بر اساس تعرفه های مصوب در مراجع قانونی ذی ربط.
۳ـ کمک ها و هدایای اشخاص حقیقی و حقوقی داخلی و خارجی و تسهیلات دریافتی در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط.
این اساسنامه به موجب نامه شماره ۴۵۸۲۵/۱۰۲ مورخ ۱۴۰۴/۱/۲۷ شورای نگهبان مغایر با موازین شرع و قانون اساسی شناخته نشد.
معاون اول رئیس جمهور ـ محمدرضا عارف