آیین نامه اجرایی بند (ت) ماده (۳۸) قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران (موضوع ایجاد بازار مبادله آب های نامتعارف)

تاریخ تصویب: ۱۴۰۴/۰۱/۱۷
شماره ثبت: 7725/ت63661هـ -  1404/1/24
تاریخ انتشار: ۱۴۰۴/۰۲/۰۹

هیئت وزیران در جلسه ۱۴۰۴/۱/۱۷ به پیشنهاد وزارت نیرو (با همکاری سازمان برنامه و بودجه کشور، سازمان حفاظت محیط زیست و وزارتخانه های امور اقتصادی و دارایی، جهادکشاورزی و صنعت، معدن و تجارت) و به استناد بند (ت) ماده (۳۸) قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۴۰۳، آیین نامه اجرایی بند مذکور را به شرح زیر تصویب کرد:

آیین نامه اجرایی بند (ت) ماده (۳۸) قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران  (موضوع ایجاد بازار مبادله آب های نامتعارف)

ماده ۱ـ در این آیین نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند: 

۱ـ آب نامتعارف: آن دسته از آب هایی که به صورت معمول قابل استفاده نبوده و استفاده از آن ها نیازمند اجرای طرح (پروژه) های اصلاح و ارتقای کیفیت است. انواع آب های نامتعارف شامل آب دریا، آب شور و لب شور درون سرزمینی (به استثنای آب زیرزمینی) و فاضلاب یا پساب بخش های خانگی، شهری و صنعتی می باشد.

۲ـ مجوز: اجازه بهره برداری از منابع آب نامتعارف از منبع مربوط که با رعایت ترازنامه منابع آب و تعادل بخشی به سفره های آب زیرزمینی توسط وزارت نیرو برای سرمایه گذار برای تولید آب نامتعارف تصفیه شده با مشخصات معین صادر می شود.

۳ـ پروانه تخصیص: اجازه بهره برداری از منابع آب نامتعارف تصفیه شده با مشخصات معین که با رعایت ترازنامه منابع آب و تعادل بخشی به سفره های آب زیرزمینی توسط وزارت نیرو برای مصرف کننده نهایی صادر می شود.

۴ـ سرمایه گذار: اشخاص حقیقی یا حقوقی که مجوز سرمایه گذاری برای احداث و یا بهره برداری از تأسیسات مربوطه منابع آب نامتعارف را اخذ می نمایند.

۵ ـ بهابازار (بورس): شرکت بورس انرژی ایران.

۶ ـ شرکت: شرکت های سهامی آب منطقه ای استانی و شرکت سهامی سازمان آب و برق خوزستان.

۷ـ شرکت آبفا: شرکت های آب و فاضلاب شهری و استانی.

۸ ـ گواهی ظرفیت آب نامتعارف: اوراق بهاداری که با اجازه وزارت نیرو مبتنی بر ایجاد ظرفیت تأمین آب نامتعارف در آینده، صادر شده و طبق مقررات بهابازار (بورس) قابل معامله است.

۹ـ گواهی سپرده آب نامتعارف: سندی قابل مبادله در بهابازار(بورس) که با اجازه
وزارت نیرو و متناسب با حجم آب نامتعارف تأمین و تولید شده به نفع سرمایه گذار صادر می شود.

ماده ۲ـ وزارت نیرو موظف است با همکاری وزارتخانه های امور اقتصادی و دارایی و صنعت، معدن و تجارت، بازار مبادله آب های نامتعارف را با استفاده از زیرساخت های بهابازار (بورس) ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آیین نامه با حفظ كاربری آب و جلوگیری از آلودگی و تخریب خاك ایجاد نماید.

تبصره ۱ـ میزان حجم آب نامتعارف قابل عرضه به تفکیک نوع کاربری، هر سال تا پایان اسفند ماه سال قبل به تفکیک هر منبع آب نامتعارف از جمله تصفیه خانه و تأسیسات نمک زدایی از سوی وزارت نیرو به بهابازار (بورس) ابلاغ شده و هرگونه تغییر آن طی سال با مجوز وزارت نیرو و تأیید بهابازار قابل انجام است.

تبصره ۲ـ عرضه کننده آب نامتعارف (شرکت / شرکت آبفا) موظف است حجم معامله شده آب های نامتعارف را در موعد مشخص مطابق مقررات بازار سرمایه به دارنده گواهی، تحویل نماید. در صورت عدم تحویل، جرایم مربوطه مطابق مقررات بهابازار (بورس) مورد رسیدگی قرار می گیرد.

تبصره ۳ـ به منظور بهبود منابع آب کشور، خیرین، سازمان های مردم نهاد و متقاضیان حامی محیط زیست مجازند با هماهنگی وزارت نیرو و سازمان حفاظت محیط زیست، نسبت به خرید گواهی سپرده در بهابازار (بورس) و تخصیص آن به محیط زیست و عدم اعمال آن، اقدام نمایند. این امر، رافع مسئولیت وزارت نیرو در حفظ آبخوان و تراز آبی نیست.

تبصره ۴ـ با هدف توسعه و تعمیق معاملات گواهی ها و کشف قیمت منصفانه آب، وزارت نیرو مجاز است از طریق نهادهای مالی بازار سرمایه، نسبت به انجام عملیات بازارگردانی گواهی ها در بهابازار (بورس) اقدام نماید.

ماده ۳ـ وزارت نیرو مجاز است برای جلوگیری از تشدید تنش آبی و آلودگی و تخریب خاک و به منظور تعادل بخشی سفره های آب زیرزمینی در مناطق و دشت های با فرونشست که تمایل به سرمایه گذاری وجود ندارد، از طریق سازوکارهای مالی نظیر وجوه اداره شده از محل اعتبارات موضوع بند (ث) ماده (۳۹) قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۴۰۳ و ماده (۱۲) قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور مصوب ۱۳۹۴، در چهارچوب موافقت نامه متبادله مشوق های لازم جهت جذب سرمایه گذار را با رعایت قوانین و مقررات فراهم نماید.

ماده ۴ـ سرمایه گذاری شرکت یا شرکت آبفا در طرح های موضوع این آیین نامه، از جمله طرح های نیمه تمام موجود خود، صرفاً در سقف آب نامتعارف تخصیصی، پس از برگزاری دو بار فراخوان عمومی و احراز عدم تمایل سرمایه گذاران بخش خصوصی و تعاونی در قالب سرمایه گذاری یا مشارکت عمومی ـ خصوصی (پی پی پی) با طی مراحل قانونیامکان پذیر خواهد بود.

ماده ۵ ـ شرکت موظف است در چارچوب مجوزهای صادره، نسبت به صدور پروانه تخصیص آب نامتعارف برای بهره بردار نهایی اقدام نماید.

ماده ۶ ـ وزارتخانه های نیرو و امور اقتصادی و دارایی موظفند گزارش اقدامات موضوع این آیین نامه را به صورت سالانه به شورای عالی آب ارائه نمایند.

معاون اول رئیس جمهور ـ محمدرضا عارف