آیین‌نامه ایمنی در کارگاه‌های دامپروری

تاریخ تصویب: ۱۳۸۹/۱۱/۱۶
تاریخ انتشار: ۱۳۹۰/۰۹/۲۸

هدف و دامنه شمول:

هدف: هدف از تدوین این آیین‌نامه، ایمن‌سازی محیطهای کار، پیشگیری از حوادث ناشی از کار برای شاغلین و عموم افرادی که به نحوی در کارگاههای مشمول این آیین‌نامه حضور می‌یابند، میباشد. دامنة شمول: به استناد ماده ۸۵ قانون کار جمهوری اسلامی ایران این آییننامه برای کارگاه‌های دامپروری مشمول قانون کار تدوین گردیده و لازم الاجراء می‌باشد.

فصل اول – تعاریف

دام: به حیواناتی (چهارپایان، پرندگان، آبزیان و حشرات) اطلاق می‌گردد که برای امور تغذیه انسان و یا تغذیه دام و فعالیت‌های اقتصادی، تولیدی، آزمایشگاهی، ورزشی و تفریحی، تولید، نگهداری و پرورش داده می‌شوند.

دامپرور: شخصی است حقیقی یا حقوقی که با استفاده از روشهای علمی، فنی و تجربی دامپروری، اقدام به پرورش یک یا چند نوع دام بنماید.

کارگاه دامپروری: به محل مستقل دامپروری اطلاق می‌گردد که کارگر به درخواست کارفرما یا نماینده او به تولید، پرورش و نگهداری انواع دام مطابق با مقررات نظام جامع دامپروری و سایر قوانین اشتغال دارد.

مجتمع دامپروری: مکانی است که در آن تعدادی واحد دامداری با یک نوع دام و شیوه بهره‌برداری واحد، با رعایت ضوابط مربوط ایجاد می‌گردد.

جایگاه دام: به هر نوع محل نگهداری و پرورش دام، اعم از مسقف و غیرمسقف گفته می‌شود.

خوراک دام: به کلیه مواد اعم از خام و فراوری‌شده اطلاق می‌گردد که برای تغذیه به منظور تولید، نگهداری و رشد دام مورد مصرف قرار می‌گیرد.

راهرو و جایگاه مهار: محل ویژهای است که برای هدایت و مهار دام به منظور انجام برخی عملیات خاص روی آنها به کارگرفته می‌شود.

توجه: تصاویر بعضی از مواد آیین‌نامه برای استفاده و بهره‌برداری به پیوست می‌باشد.

فصل دوم – مقررات عمومی:

ماده ۱- کارفرما مکلف است نسبت به شناسایی و ارزیابی خطرات محیط کار اقدام نموده و ضمن نصب تابلوها و علائم هشداردهنده، اقدامات کنترلی مناسب را در جهت حذف مخاطرات احتمالی به عمل آورد.

ماده ۲- کارفرما مکلف است معاینات بدو استخدام و دوره‌ای را برای کارگران خود مطابق مواد ۹۱ قانون کار و ۹۰ قانون تامین اجتماعی انجام دهد.

ماده ۳- کارفرما باید در انتخاب و به کارگماری کارگران دقت نماید و افرادی را بهکارگمارد که از نظر بدنی و روانی متناسب با نوع کار باشند.

ماده ۴- شرایط محیط کار باید به گونه‌ای باشد تا ایمنی افرادی که وارد کارگاه می‌شوند، تامین گردد.

ماده ۵ – تابل-وهای برق، تجهیزات اطفاء حریق و تاسیسات امدادی نباید در مسیر حرکت و جایگاه نگهداری دام‌ها تعبیه شوند.

ماده ۶ – خوراکهای دامی که امکان احتراق خود به خودی در آن‌ها وجود دارد باید در بسته‌ها یا کیسه‌های سالم با حجم مشخص ذخیره و نگهداری و با رعایت فواصل مناسب انبارداری شوند.

ماده ۷- جهت تسهیل در دسترسی بهتر ماشینهای آتش‌نشانی و سرایت دیرتر آتش به نقاط دیگر، رعایت حداقل فاصله بین سازه‌ها الزامی است. به نحوی که امکان اطفاء حریق، طبق ضوابط سازمان آتش نشانی مقدور باشد.

ماده ۸ – کلیه جایگاه‌ها، تاسیسات، انبارها و مخازن و سایر مکان‌هایی که در آنها امکان ایجاد گرد و غبار، بخار، گاز می‌باشد، باید به تهویه مناسب و متناسب با نوع آلاینده‌های تولیدی مجهز گردند.

ماده ۹- کف قسمت های مختلف دامداری باید از مصالحی ساخته شود که احتمال سر خوردن و لغزندگی از بین برود و ضمنا شیب کافی برای انتقال پساب‌ها به کانال‌های فاضلاب در نظر گرفته شود.

ماده ۱۰- در صورت ضدعفونی ساختمان، جایگاهها، وسایل و ماشین‌آلات با روش گازدهی، ضمن رعایت توصیههای کارخانه سازنده ماده شیمیایی و دستورالعمل‌های سازمان دامپزشکی کشور، حیوانات و افراد، از محل مورد نظر دور نگهداشته شده وکارگران باید بیدرنگ پس از قرار دادن ظروف گازهای شیمیایی (فرمالین و نظایر آن) در درون سالنها، محل را ترک کنند.

ماده ۱۱- کلیه معابر، پله‌ها، راهروها و کف سالنها (به استثنای کف سالن‌های مرغداری با سیستم پرورش در بستر) و کارگاهها باید مرتباً از مواد دفعی حاصل از حیوانات و گل و لای پاکسازی شوند.

ماده ۱۲- نردهها، درها، جایگاههای مهار، راهروها وکلیه موانع و محدودکننده‌ها باید فاقد هر گونه تیزی و برآمدگی بوده و از استحکام کافی برخوردار باشند.

ماده ۱۳- کارفرما مکلف است به منظور تامین روشنایی مورد نیاز و مناسب حیوانات در سالن ها و جایگاهها اقدامات لازم را به عمل آورد.

ماده ۱۴- در مکانهایی که امکان ایجاد گاز یا گرد و غبار قابل انفجار وجود داشته باشد باید از سیستم تهویه و تجهیزات ضدجرقه استفاده گردد.

ماده ۱۵- نصب دستگاه‌های تشخیص گاز به همراه سیستم‌های هشداردهنده در قسمت‌هایی که احتمال تجمع و تولید گازهای خطرناک در آنها وجود دارد از قبیل سیلوها و گودالهای کود ضروری است.

ماده ۱۶- بین سالن‌ها و تاسیسات واحدهای مرغداری باید عاری از هرگونه گیاه و همچنین علف‌های هرز باشد.

ماده ۱۷- مایعات قابل اشتعالی که بعنوان سوخت مصرفی در کارگاه‌های دامپروری به کار می‌رود باید در مخازن مخصوص، مطابق با مفاد آیین‌نامه حفاظتی مواد خطرناک، مواد قابل اشتعال، مواد قابل انفجار (مصوب شورای عالی حفاظت فنی) انبار گردد.

ماده ۱۸- کارفرما مکلف است وسایل کمکهای اولیه مناسب را تهیه و در دسترس کارگران قرار داده و در صورت لزوم نسبت به انتقال افراد آسیب‌دیده به نزدیک‌ترین مرکز درمانی اقدام نماید.

ماده ۱۹- کارفرما مکلف است متناسب با نوع کار با همکاری مراجع ذیصلاح امکان آموزش کارگران در واحد دامپروری را در زمینه‌های مختلف رفتارشناسی دام، نحوه نزدیک‌شدن و نگهداری ایمن و بی‌خطر دام‌ها، ایمنی در محیط کار، بیمایهای دامی، بیماری‌های مشترک بین انسان و دام، آلودگی‌های انگلی و عفونی، روش کار ایمن با ابزارها، ماشین‌ها و دستگاه‌ها و خطرات احتمالی کار با آنها و کمک‌های اولیه را فراهم نماید.

ماده ۲۰- کانال‌ها، مجاری و آبراههای پساب باید دارای شیب مناسب بوده تا ضمن تخلیه و هدایت سریع آنها به منبع تصفیه، از تجمع، ماندن و پس زدن پساب‌ها به کف سالنها و انتشار آن در محوطه و زمینهای اطراف کارگاه جلوگیری شود و نحوه انتقال پساب‌ها به نحوی باشد که امکان انتشار و تماس با کارگران وجود نداشته باشد.

ماده ۲۱- طراحی کانالهای پساب، باید با توجه به دبی جریان بوده و دارای پوشش مشبک یا حفاظ نرده‌ای مستحکم و قابل شستشو با آب و مواد ضدعفونی‌کننده باشد.

ماده ۲۲- طراحی مسیر انتقال ضایعات، پسماند‌ها و پساب‌ها باید به گونه‌ای باشدکه از داخل سایر واحدهای دیگر عبور داده نشود.

ماده ۲۳- نگهداری، ضبط، دفع، انهدام و سوزاندن ضایعات و لاشه‌ها باید طبق موازین بهداشتی و رعایت مسائل زیست محیطی به نحوی انجام گیرد که خطری برای سلامت کارگران و سایرین ایجاد ننماید.

ماده ۲۴- خوردن، آشامیدن، استعمال دخانیات و انجام هرگونه شوخی و اعمال ناایمن دیگر در حین فعالیت ممنوع است.

ماده ۲۵- مواد شیمیایی پاک‌کننده و ضدعفونی‌کننده باید توسط افراد ماهر و آموزش‌دیده و با استفاده از وسایل حفاظت فردی مناسب، طبق دستورالعملهای ذیربط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان دامپزشکی کشور و شرکت سازنده، آماده‌سازی و استفاده شوند.

ماده ۲۶- کلیه مواد ضدعفونی‌کننده، سموم دفع آفات باید در انبارقفلدار، درون کابینت یا کمد مشخصی و دور از دسترس افراد غیرمسئول نگهداری شود. نحوه نگهداری و استفاده از این مواد، باید وفق آئیننامه حفاظتی سموم دفع آفات در کارگاه‌ها (مصوب شورای عالی حفاظت فنی) و دستورالعمل‌های سازمان دامپزشکی کشور باشد.

ماده ۲۷- کارفرما مکلف است در مکان‌های آماده‌سازی و استفاده از سموم و مواد ضدعفونی‌کننده شیمیایی، حداقل تجهیزات لازم مانند دوش و چشم‌شوی اضطراری را پیش بینی نماید.

ماده ۲۸- اطراف کمدهای نگهداری سموم و مواد شیمیایی باید عاری از اشیاء دیگر باشد. ضمنا زمین پیرامون آن باید دارای شیب مناسب بوده تا در صورت نشت تصادفی و یا ریخته شدن آن مواد، توسط کانال‌های زهکشی جمع‌آوری و منتقل شود، به نحوی که وارد مخازن و آبهای زیرزمینی و جاری نگردد.

ماده ۲۹- قرار دادن هرگونه وسایل اضافی و مواد خوراکی و پوشاک و وسایل ایمنی و نظایر آن در داخل و روی کمدهای نگهداری سموم و مواد شیمیایی ممنوع است.

فصل سوم – مقررات اختصاصی

بخش اول: مقررات ایمنی دستگاه‌ها و ابزارآلات

ماده ۳۰- کلیه قسمتها و محورهای انتقال‌دهنده نیرو، مانند تسمه، فلکه ‌(پولی)، چرخ دنده، چرخ لنگر، چرخ فلکه، زنجیر، چهارشاخ گاردان، غلتک و نیز سایر قسمتهای خطرناک دستگاهها، باید طبق آییننامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو و سایر آیین‌نامه‌های مرتبط (مصوب شورای عالی حفاظت فنی)، حفاظگذاری و ایمن‌سازی گردند.

ماده ۳۱- حصارها و بدنه فلزی تجهیزات الکتریکی و تابلوهای برق، کلیه اجزای فلزی سیم‌کشی و نیز سپر(شیلد) حفاظ‌های فلزی کابل‌ها و تاسیسات فلزی باید مطابق آیین‌نامه ایمنی سیستم اتصال به زمین (ارتینگ) که مصوب شورای عالی حفاظت فنی می‌باشد، به اتصال زمین مؤثر و مناسب، مجهز گردند.

ماده ۳۲- ماشینها و دستگاه‌های الکتریکی باید قبل از شروع به کار توسط افراد ماهر بازدید شود.

ماده ۳۳- تعمیر و نگهداری، روغن‌کاری، تمیز کردن، تعویض قطعات دستگاهها و ماشین‌ها باید توسط افراد آموزش‌دیده و با اطمینان از قطع جریان برق انجام پذیرد.

بخش دوم: وسایل حفاظت فردی

ماده ۳۴- کلیه کارگران دامپروری باید متناسب با نوع کار به لباس کار و سایر وسایل حفاظت فردی مناسب تجهیز گردند.

ماده ۳۵- کارفرما مکلف است به کارگرانی که در معرض تماس با گرد و غبار، مواد فعال بیولوژیکی و مواد شیمیایی هستند عینک، ماسک تنفسی مناسب و لباس کار نفوذناپذیر در برابر مواد مذکور تحویل دهد.

ماده ۳۶- کارگران باید درهنگام کار در واحدهای دامپروری به ویژه اصطبل‌ها و کار در اطراف گاوها و محوطه پرورش شترمرغ، بسته به نوع کار از چکمه، کفشهای ایمنی پنجه فولادی و کفشهای آجدار استفاده کنند.

ماده ۳۷- کارگرانی که به طور مستمر در معرض تابش نور خورشید قرار دارند باید مجهز به کلاه آفتابی باشند. ماده۳۸- کارگران باید در هنگام کار با کود شیمیایی از دستکش لاستیکی و در کار با آفت‌کشها از دستکش لاتکس استفاده کنند.

ماده ۳۹- کارگرانی که با مواد شیمیایی، حمل دستی طیور، دام بیمار، کمک به زایمان دام، تلقیح مصنوعی و نیز سوارکاری و نظایر آن مشغول کار هستند با توجه به نوع کار باید به دستکش حفاظتی مناسب تجهیز گردند.

ماده ۴۰- در هنگام ضدعفونی به روش شعله‌افکنی جایگاههای دام، کارگران باید به وسایل حفاظت‌ فردی مناسب مانند ماسک تنفسی، دستکش، عینک و لباس کار تجهیز گردند.

بخش سوم: حمل و نقل، جابهجایی و مهار دام، طیور و حیوانات خانگی

ماده ۴۱- حمل و نقل دام زنده باید با وسایل نقلیه ویژه حمل مخصوص دام که مجهز به جایگاههای مخصوص می‌باشد، انجام گیرد.

ماده ۴۲- فضای درونی وسایل حمل دام باید دارای شرایط مناسبی از نظر روشنایی و تهویه برای جابجایی دام‌ها باشد.

ماده ۴۳- کف تریلرهای حمل دام نباید صاف و لغزنده بوده و فضای درونی وسایل حمل دام به ویژه تریلر حمل اسب، گاو و گوسفند و بز بخشبندی‌شده و دیوارها و میله‌های سینهای آن مجهز به بالشتک باشد.

ماده ۴۴- تریلر مخصوص حمل دام باید مجهز به یک در (راه خروجی) از جلوی تریلر باشد تا فرد راهنما یا مراقب، از آن در، تریلر را ترک یا وارد کابین راننده شود.

ماده ۴۵- تریلرهای وسایل حمل دام باید مجهز به رمپ بارگیری باشند.

ماده ۴۶- سکوها و محلهای تخلیه و بارگیری دام و طیور در شب باید از نور کافی برخوردار باشد.

ماده ۴۷- سکوی بارگیری باید بدون فاصله و همسطح طبقات درون وسایل حمل دام باشد.

ماده ۴۸- برای انتقال دام‌ها از جایگاه و بارگیری آنها درون کامیونهای دو طبقه و یا کار روی دام، راهروی هدایت دامها باید دارای دیواره‌های محکم و قابل شستشو، قوسی شکل، بلندتر از قد دام بوده و کف آن شیب‌دار باشد. در کنار راهروی هدایت و انتقال، باید راهروی پیادهروی مستقل، جهت هدایت دام، عبور یا فعالیتهای لازم به صورت بی‌خطر برای کارگران تعبیه گردد. اگر راهروی پیاده‌رو بیشتر از ۴۵ سانتیمتر بالاتر از زمین باشد، باید به نرده حفاظتی تجهیز گردد تا از خطر سقوط کارگران جلوگیری شود.

ماده ۴۹- حمل و نقل، بارگیری و تخلیه دام از خودروی حمل آنها به واحد دامپروری و کشتارگاه باید به شکلی انجام پذیرد که نیاز به حضور و هدایت مستقیم دام توسط کارگران نباشد.

ماده ۵۰ – سوار و پیاده کردن دام‌های بزرگ از قبیل اسب و شترمرغ از تریلر توسط یک نفر به تنهایی ممنوع است.

ماده ۵۱ – کلیه مکان‌هایی که برای دسترسی کارگران به دام تعبیه می‌شود باید از استحکام لازم و ایمنی کافی برخوردار باشد.

ماده ۵۲ – هنگام استفاده از راهروی مهار ثابت و دایمی سوارکردن، جلوی این مهار باید باز بوده و به جای سطح ناصاف، دارای پلکان بوده و دیوارهای آن یکپارچه باشد.

ماده ۵۳ – برای مهار تعداد زیادی از گوسفندان در زمان کوتاه به منظور کارهایی مانند سم چینی، توزین، شیرگیری و جداسازی بره میشها از بره قوچ ها و نظایر آن باید از راهروهای مهار جداسازی استفاده گردد. تیرها، دیواره‌ها و میله‌های اطراف راهروی مهار جداسازی باید از استحکام کافی برخوردار باشند.

ماده ۵۴ – در شرایطی که امکان دسترسی به جایگاه‌ها یا آغل‌های ثابت برای گوسفندان وجود ندارد، کارفرما مکلف است، حصارهای موقتی مانند: دیوارهای سیمی سبک و قابل حمل، دیوارهای چوبی یا پنل‌های تاشو (آکاردئونی)، حصارهای برفگیر یا سیم‌های (توری‌های فلزی) بافته شده مهیا نماید به شرطی که:

الف – در آن از تیرهای آهنی که نگهدارنده این حصارها می باشند، استفاده گردد.

ب – دروازه یا موانعی که قابل تغییر به اندازه‌های بزرگترند به عنوان درهای این حصارها بهره برد.

پ – بلندی دیوار و موانع این حصارها دست کم ۹۰ تا ۱۰۶ سانتی متر باشد.

ماده۵۵ – استفاده از سیمهای خاردار به عنوان حصار برای کنترل دام ممنوع است.

ماده ۵۶ – نگهداری، هدایت و کار کردن روی دام باید طوری باشد که از وارد کردن تنش، ایجاد تحریک، رم کردن دام و در نهایت ایجاد خطر و آسیب به کارگران جلوگیری شود.

ماده۵۷ – استفاده نابجا از هرگونه ابزار، دستگاه یا حرکات، که منجر به ترسیدن یا رمیدن حیوانات می‌گردد، ممنوع است.

ماده ۵۸ – استفاده از وسایل مهارکننده متناسب با نوع عملیات و نوع دام مانند راهرو مهار، بالابرهای دستی، میزهای کج‌شونده، جایگاه‌های مهار کج‌شونده، یک‌ورشونده و پشت و رو شونده، سکوی شیردوشی، سکوی پیرایش، سکوی یوغ گردن، جعبه کیفی نگهداری حیوانات کوچک، دماغ‌گیر (حلقه بینی)، لواشه، پوزه‌بند و مانند آنها برای انجام اعمال مختلف روی آنها الزامی است.

ماده ۵۹ – قبل از ورود دام‌ها به یک فضا یا جایگاه محدود یا راهرو باید زمانی را برای انطباق و سازگاری دام‌ها در محوطه انتظار در نظر گرفت.

ماده ۶۰ – در جایگاههای ویژه دام مختص جفت‌گیری یا اسپرم‌گیری باید تدابیری اتخاذ گردد تا کارگران از آسیب های احتمالی آنها در امان باشند.

ماده ۶۱ – در فضاهای بسته و محصور، جایگاه‌ها، راهروها، باید راه‌های خروج اضطراری برای کارگران تعبیه نمود.

ماده ۶۲ – در حین جابجایی دام، ورود کارگران به راهروها و جایگاه‌های مهار و دام ممنوع است.

ماده ۶۳ – طراحی و ساخت رمپ‌های بارگیری، راهروها وجایگاه‌های مهار باید به گونه‌ای باشد که با کاهش سر و صدا و محدود کردن دید دام از بروز استرس و رمیدن آنها جلوگیری به عمل آید.

ماده ۶۴ – کنترل، هدایت و جابه‌جایی دامهای بزرگ، در محوطه‌های باز باید به صورت غیرانفرادی و توسط افراد آموزش‌دیده و با تجربه و با تجهیزات مناسب و کافی انجام پذیرد.

ماده ۶۵ – به منظور جلوگیری از رمیدن دام، مسیرهای عبور و مرور و یا نگهداری انها باید عاری از هرگونه اشیاء متحرک و پارچه‌های آویزان باشد.

ماده ۶۶ – جایگاه‌های مهار پشت و رو شونده و کج شونده یا یک‌ور شونده را باید در مسیر رفت و آمد گوسفندان و در قسمت پشت یا درون راهروی مهار جداسازی قرار داد.

ماده ۶۷ – برای جلوگیری از بروز حوادث و صدمه ناشی از شاخ دام‌ها، انجام عملیات بی‌شاخ سازی ضروری است.

ماده ۶۸ – برای دام‌هایی که باید به صورت شاخدار عرضه گردند، انجام تمهیدات ایمنی مناسب مانند قراردادن گلوله‌ها یا لوله‌های پلاستیکی روی شاخ آنها الزامی است.

ماده ۶۹ – حمام کنه و محل تردد دام آغشته به سم باید از جنس غیرقابل نفوذ بوده و در طرفین آن نرده‌های ایمنی نصب گردد.

ماده ۷۰- میزان و نحوه آماده‌سازی ماده کنه‌کش، سموم و مواد ضدعفونی‌کننده باید طبق دستورالعمل شرکت سازنده و برابر دستورالعمل‌های سازمان دامپزشکی کشور و با رعایت اصول ایمنی صورت گیرد.

ماده ۷۱- برای جلوگیری از خطر لگدخوردن توسط شتر و مهار و مقید کردن آن باید با بستن یک دست دام با طناب، حیوان را تحت کنترل قرارداد. این کار را می توان با بستن و مقید کردن دست و پای حیوان در حالت نشسته نیز انجام داد.

بخش چهارم – ایمنی کار با دام‌های سواری

ماده ۷۲- برای بازکردن دهان و آروارههای دامها به ویژه اسب باید از ابزار دهان بازکن مناسب استفاده نمود.

ماده ۷۳- در زمان انجام کار بر روی دام، بستن آن با طناب به درخت، تیرک و مانند آن، ممنوع است.

ماده ۷۴- آموزش سوارکاری به کارگران بای-د زیر نظر مربی کارآزموده و ماهر صورت گیرد و پیش از سوارکاری باید کلیه لوازم سوارکاری و جهاز اسب (تسمه‌ها، زین، دستجلوها یا افسار بندها و رکاب) مورد بازدید قرار گیرند و در صورت معیوب بودن سریعا تعویض گردند.

ماده ۷۵- انتخاب دام جهت سواری کارگران بایستی متناسب با توان جسمی و مهارت افراد صورت گیرد.

ماده ۷۶- اندازه‌ی زین و برگ و لوازم سوارکاری باید متناسب با اندازه اسب، سوارکار و ارگونومیک باشد.

ماده ۷۷- سوارکاری با اسب لخت (بدون زین) ممنوع است.

ماده ۷۸- لباس سوارکار باید متناسب و کاملاً به اندازه باشد، تا از گیرکردن به تجهیزات جلوگیری به عمل آید.

بخش پنجم – سیلوها، مخازن و گودالهای کود

ماده ۷۹- ورود کارگران به گودال کود، انبار ذخیره کود مایع، سیلوهای خوراک، مخازن کارگاهها و نیز حوضچه و استخرهای تصفیه و پرورش ماهی و میگو و مانند آن، باید تحت نظارت مستقیم شخص آموزش‌دیده دیگری انجام گیرد. در ضمن این افراد باید متناسب با نوع کار مجهز به وسایل حفاظت فردی و تجهیزات کار در ارتفاع و امداد و نجات باشند.

ماده ۸۰ – در گودالهای کود حیوانی، مخازن لجن و گودالهای سیلو که گازها و مایعات قابل اشتعال وجود دارد، استعمال دخانیات، استفاده از شعله‌های باز و به کار بردن وسایل تولید جرقه و مانند آن ممنوع است.

ماده ۸۱ – گودال و محل تجمیع کود باید به‌گونه‌ای طراحی و اجرا شود که از نفوذ شیرابه‌های آن به منابع آبی جلوگیری به عمل آید.

ماده ۸۲ – تعمیرات ضروری مانند جوشکاری در گودال‌های کود، سیلوها و مخازن باید طبق آیین‌نامه‌های مصوب شورای عالی حفاظت فنی مربوطه، انجام گرفته و در شرایط تهویه کامل و اطمینان از نبود خطر انفجار و آتش‌سوزی صورت پذیرد.

ماده ۸۳ – تمام درهای بین اتاق سیلو و طویله اصلی، غیر از زمان کار در سیلو باید بسته و مسدود باشد.

ماده ۸۴ – استقرار کارگران به هر شکل روی غلات و علوفه سیلوها، ممنوع است.

ماده ۸۵ – قبل از شروع به هم زدن و تخلیه کود حیوانی در گودالهای کود و مخزن ذخیره کودهای مایع غیرهوازی و مخازن کود زیر ساختمان‌ها، غیر از متصدی مربوطه، افراد و دامها باید تا زمان خروج و تخلیه گازهای سمی، از محوطه خطر دور گردند. ضمنا نصب علائم هشداردهنده مناسب در محل‌های مربوطه الزامی است.

فصل چهارم – سایر مقررات:

ماده ۸۶ – رعایت کلیه اصول بهداشتی جهت پیشگیری از بیماریهای دامی و مشترک انسان و دام باید طبق موازین سازمان دامپزشکی کشور و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی انجام گردد.

ماده ۸۷ – کارفرما مکلف است به نحوی محیط کار را ایمن سازی نماید تا از انتقال بیماریهای دامی و مشترک انسان و دام پیشگیری شود.

ماده ۸۸ – با عنایت به ماده ۸۸ قانون کار جمهوری اسلامی ایران، کلیه اشخاص حقیقی و یا حقوقی که به ساخت یا ورود و عرضه ماشین‌ها، دستگاه‌ها و تجهیزات مشمول این آیین‌نامه می‌پردازند مکلف به رعایت موارد ایمنی و حفاظتی مناسب می‌باشند.

ماده ۸۹ – به استناد مواد ۹۱ و ۹۵ قانون کار جمهوری اسلامی ایران، مسئولیت رعایت مقررات این آیین‌نامه برعهده کارفرمای کارگاه بوده و در صورت وقوع هرگونه حادثه به دلیل عدم توجه کارفرما به الزامات قانونی، مکلف به جبران خسارات وارده می‌باشد.

این آیین‌نامه مشتمل بر ۴ فصل و ۵ بخش و ۸۹ ماده می‌باشد و به استناد مواد ۸۵ و ۹۱ قانون کار جمهوری اسلامی ایران تهیه و در جلسه مورخ ۴/۱۱/۱۳۸۹ شورای عالی حفاظت فنی تدوین و در تاریخ ۲۱/۳/۱۳۹۰ به تصویب وزیر کار و امور اجتماعی رسیده است.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی – عبدالرضا شیخ‌الاسلامی