بخشنامه سازمان تأمین اجتماعی با موضوع اصلاح برخی از بندهای بخشنامه تنقیح، تلخیص و تجمیع بخشنامه ها و دستورهای اداری بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی در اجرای قانون اصلاح ماده ۵ قانون بیمه های اجتماعی کارگران ساختمانی مصوب ۰۵‏/۱۱‏/۱۴۰۱ اصلاحیه شماره (۱)

تاریخ تصویب: ۱۴۰۲/۰۱/۱۹
تاریخ انتشار: ۱۴۰۲/۰۱/۱۹
شماره ثبت: 220‏/1402‏/1000 - ۱۴۰۲/۱/۱۹

احتراما؛ پیرو بخشنامه تنقیح، تلخیص و تجمیع بخشنامه ها و دستورهای اداری بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی به شماره ۱۰۰۰/۹۹/۱۰۲۱۰ مورخ ۱۳۹۹/۱۰/۳۰ و در اجرای قانون اصلاح ماده (۵) قانون بیمه ‌های اجتماعی کارگران ساختمانی مصوب ۱۴۰۱/۱۱/۰۵ مجلس شورای اسلامی (نحوه محاسبه حق بیمه)، بندهای مرتبط بخشنامه موصوف به شرح ذیل اصلاح، جایگزین و توجه ادارات کل استان ها و واحدهای اجرایی تابعه را به رعایت مفاد این بخشنامه جلب می ‌نماید:

فصل پنجم: نحوه محاسبه حق ‌بیمه ساختمانی (سهم کارفرمایی)

اصلاح جزء (هـ) بند ۵ ‏‏‏‏‏‏- ۵ ‏‏‏‏‏‏-:
«هـ‏‏ ‏- از تاریخ ۱۳۹۷/۸/۱۳ لغایت ۱۴۰۱/۱۲/۲۰ (تاریخ لازم الاجرا شدن قانون اصلاح ماده (۵) قانون بیمه ‌های اجتماعی کارگران ساختمانی مصوب ۱۴۰۱/۱۱/۰۵ مجلس شورای اسلامی) بر اساس عناوین عوارض صدور پروانه ساختمانی موضوع تفاهم نامه مورخ ۱۳۹۷/۸/۱۳.»

اصلاح بند ۳ ‏- ۵ ‏- ۵:
«۳ ‏- ۵ ‏- ۵: در مواردی که سازندگان با تصمیمات اجرایی کمیسیون ‌های ماده (۹۹) و ماده (۱۰۰) قانون شهرداری ‌ها و یا سایر مراجع قانونی مکلف به پرداخت عوارض ابقای اضافه بنا می ‌گردند، در اینگونه موارد تاریخ قطعیت رای ابقاء اضافه بنای صادره توسط کمیسیون های فوق الذکر ملاک عمل واحدهای اجرایی خواهد بود به نحوی که چنانچه تاریخ قطعیت رای صادره قبل از ۱۴۰۱/۱۲/۲۰ باشد محاسبه حق بیمه بر اساس %۱۵ مجموع عوارض مربوط به اضافه بنای احداثی و در صورتیکه تاریخ قطعیت آراء مذکور از تاریخ ۱۴۰۱/۱۲/۲۰ به بعد باشد محاسبه حق بیمه بر اساس بند ۴ ‏- ۵ ‏- ۵ ‏- این بخشنامه خواهد بود. بدیهی است میبایستی حق بیمه بر اساس عوارض اعلامی از سوی مرجع صدور پروانه (در اجرای آراء کمیسیون های مواد ۹۹ و ۱۰۰ شهرداری ها) محاسبه گردد و شعب مجاز به مطالبه حق‌ بیمه سهم کارفرمایی کارگران ساختمانی مربوط به مبلغ جرائم تعیین شده از سوی کمیسیون های مذکور نخواهند بود. لازم به ذکر است در صورت عدم پرداخت حق بیمه اضافه بنای موضوع این بند در مهلت مقرر قانونی، واحد اجرایی میبایستی در زمان مراجعه مالک یا اعلام مرجع صدور پروانه (پس از قطعیت رای صادره توسط کمیسیون های مذکور و یا در زمان اخذ پایانکار ساختمان) حق بیمه مربوطه را بر مبنای حداقل دستمزد ماهانه همان سال محاسبه و به مالک اعلام و در صورت عدم تمکین به پرداخت به همراه متعلقات وفق ماده ۵۰ قانون تامین اجتماعی از مالک ملک مطالبه، وصول و مفاصاحساب مربوطه را صادر نماید.»

الحاق بند ۴ ‏- ۵ ‏‏‏‏‏‏- ۵ ‏‏‏‏‏‏-:
«۴ ‏- ۵ ‏- ۵ ‏- ‏از تاریخ ۱۴۰۱/۱۲/۲۰ (تاریخ اجرایی شدن قانون اصلاح ماده (۵) اصلاحی قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی مصوب ۱۴۰۱/۱۱/۰۵) به بعد متقاضیان ساخت و ساز اعم از احداث و یا تجدید بنا در محدوده، حریم و خارج از حریم شهرها، محدوده روستاها، مناطق آزاد تجاری ‏- صنعتی، مناطق ویژه اقتصادی، نواحی و شهرکهای صنعتی، شهرکهای صنفی، مجتمع ‌ها و شهرکهای کشاورزی و مجتمع‌ ها و مناطق نمونه گردشگری، مکلفند برای هر مترمربع زیربنا در هر طبقه و همچنین جهت توسعه بنا نسبت به سطح زیربنای توسعه ‌یافته حق‌ بیمه سهم کارفرمایی کارگران ساختمانی را به شرح ذیل پرداخت نمایند:
برای ساخت و ساز شهری با مجوز شهرداری ‌ها، سازمان ‌های متولی مناطق آزاد تجاری ‏- صنعتی، مناطق ویژه اقتصادی، شرکتهای متولی نواحی و شهرکهای صنعتی، شهرکهای صنفی و مجتمع‌ ها و مناطق نمونه گردشگری؛ چهاردرصد (%۴) و برای ساخت و سازهای داخل محدوده روستاها و خارج از محدوده روستاها (محدوده عمل بخشداری ‌ها) با مجوز دهیاری ‌ها و بخشداری ‌ها و داخل مجتمع‌ ها و شهرکهای کشاورزی با مجوز شرکت شهرکهای کشاورزی یک‌ درصدِ (%۱) حداقل دستمزد ماهانه سال صدور مجوز مربوطه میبایستی به‌عنوان «حق بیمه سهم کارفرمایی کارگران ساختمانی شاغل» محاسبه و وصول گردد.
توجه ۱: طبق تبصره (۳) اصلاح ماده (۵) قانون بیمه کارگران ساختمانی مصوب ۱۴۰۱/۱۱/۰۵ مجلس شورای اسلامی، حق ‌بیمه ساختمانی کلیه ساخت و سازهای روستایی با هدف اقامت موقت یا گردشگری میبایستی بر اساس ضریب مناطق شهری (۴% حداقل دستمزد ماهانه سال صدور مجوز) محاسبه و دریافت گردد.
توجه ۲: واحدهای اجرایی مکلف می باشند با عنایت به مراتب فوق، نسبت به بررسی مجدد کلیه استعلام های انجام شده از سوی مراجع صدور پروانه ساختمانی مربوط به بعد از تاریخ اجرایی شدن اصلاحیه قانون فوق الذکر اقدام و مابه التفاوت متعلقه را مطالبه و اقدامات مقتضی را برابر مقررات به عمل آورند، بدیهی است کلیه متقاضیان پروانه ساختمانی که استعلام آنان قبل از تاریخ ۱۴۰۱/۱۲/۲۰ در دبیرخانه شعبه ثبت و یا از طریق سامانه خدمات غیرحضوری سازمان (وب سرویس) واصل گردیده است، مشمول قانون قبلی خواهند بود.»

اصلاح بند ۹ ‏‏‏‏‏‏- ۵‏ ‏‏‏‏‏-:
«۹ ‏- ۵ ‏- پس از محاسبه حق بیمه ساختمانی به ترتیب فوق الذکر، در صورت پرداخت آن بصورت یکجا، پاسخ استعلام تهیه و با الصاق هولوگرام ساختمانی و مهر برجسته (در صورت ایجاد وب سرویس از طریق سیستم) به مرجع استعلام کننده ارسال می گردد.»

اصلاح بند ۱۰ ‏‏‏‏‏‏- ۵ ‏‏‏‏‏‏-:
«۱۰ ‏- ۵ ‏- صدور پروانه ساختمانی و یا اجازه ساخت ‌و ساز توسط مراجع ذیربط از جمله شهرداری ‌ها، سازمان ‌های مناطق آزاد تجاری ‏- صنعتی، سازمان‌ های مناطق ویژه اقتصادی، شرکتهای شهرکهای صنفی و صنعتی، بخشداری ‌ها و دهیاری ‌ها منوط به ارائه گواهی واریز حق‌ بیمه به حساب تعیین ‌شده و یا اعلام تقسیط آن توسط سازمان تأمین اجتماعی میباشد و واحدهای اجرایی به هنگام صدور گواهی پرداخت حق بیمه ساختمانی اعم از این‌ که حق‌ بیمه متعلقه بصورت نقدی پرداخت و یا تقسیط شده باشد، در اجرای بخش پایانی تبصره (۱) ذیل ماده (۵) قانون اخیرالذکر و فراز پایانی بند (ب) اصلاح ماده (۵) قانون بیمه کارگران ساختمانی مصوب ۱۴۰۱/۱۱/۰۵ مجلس شورای اسلامی، می ‌بایست در ذیل گواهی به مرجع صادرکننده اعلام نمایند «این گواهی صرفاً جهت صدور پروانه ساختمان می باشد و صدور پایان کار منوط به ارائه مفاصاحساب بدهی که از سوی سازمان صادر می گردد خواهد بود».‏»

اصلاح بند ۱۴ ‏‏‏‏‏‏- ۵ ‏‏‏‏‏‏-:
«۱۴ ‏- ۵ ‏- طبق تبصره (۱) قانون اصلاح ماده (۵) قانون بیمه کارگران ساختمانی مصوب ۱۴۰۱/۱۱/۰۵ مجلس شورای اسلامی، مساجد، حسینیه‌ ها و خانه ‌های عالم از پرداخت حق‌ بیمه ساختمانی (سهم ‌کارفرما) معاف می‌ باشند، بنابراین واحدهای اجرایی پس از استعلام مراجع صدور پروانه ساختمانی می ‌بایست کلیه اسناد و مدارک اماکن یاد شده از قبیل گواهی سازمان اوقاف و امور خیریه، گواهی امور مساجد و سند مالکیت را اخذ و بدون محاسبه و دریافت حق ‌بیمه ساختمانی (صرفاً بابت متراژ زیربنای ساخت اماکن فوق ‌الذکر)، گواهی مربوطه را صادر نمایند. در تفسیر دامنه موضوع این بند تفسیر موسع و گسترش دایره استثنائات مجاز نمی ‌باشد.‌
توجه: در صورتی ‌که بخشی از املاک مراکز فوق به امور تجاری، فرهنگی، مسکونی و‌… تخصیص ‌یابد، واحدهای اجرایی می ‌بایست با استعلام از مراجع صدور پروانه نسبت به محاسبه حق ‌بیمه ساختمانی بابت متراژ زیربنای مربوط به فضاهای تجاری، اداری، مسکونی و… برابر مقررات اقدام نمایند.»

اصلاح بند ۱۶ ‏‏‏‏‏‏- ۵ ‏‏‏‏‏‏-:
«۱۶ ‏- ۵‏ – در اجرای بند (ز) قانون اصلاح ماده (۵) قانون بیمه کارگران ساختمانی مصوب ۱۴۰۱/۱۱/۰۵ مجلس شورای اسلامی موضوع بند (۲) ماده (۲) قانون بیمه های اجتماعی کارگران ساختمانی مصوب ۱۳۸۶/۸/۹ مجلس شورای اسلامی، در خصوص آن دسته از کارهای ساختمانی موضوع این بخشنامه که با انعقاد قرارداد پیمانکاری به اشخاص حقیقی و یا حقوقی واگذار می شوند، پیمانکار وفق ماده (۳۹) قانون تامین اجتماعی مکلف به ارسال صورت مزد و حقوق کارکنان شاغل و پرداخت حق‌ بیمه متعلقه به سازمان می باشد و مبالغ حق بیمه ساختمانی (سهم کارفرمایی) که به هنگام صدور پروانه به حساب سازمان تامین اجتماعی واریز شده است بابت %۲۰ حق ‌بیمه بیمه‌ شدگان کارگران ساختمانی دارای کارت مهارت فنی مندرج در لیست های ارسالی پیمانکار تا میزان دستمزد مربوط به بیمه شده کارگر ساختمانی در زمان محاسبه پرونده پیمانکاری با درخواست واگذارنده کار (مالک) و آگاهی پیمانکار و با درج مراتب در رونوشت مفاصا حساب موضوع ماده (۳۸) قانون تامین اجتماعی لحاظ خواهد شد.»
‏- لازم به ذکر است، نحوه اقدام واحدهای اجرایی در خصوص مفاد تبصره (۲) بند (الف) و همچنین بند (ط) قانون اصلاح ماده (۵) قانون بیمه های اجتماعی کارگران ساختمانی مصوب ۱۴۰۱/۱۱/۵ مجلس شورای اسلامی پس از تصویب آئین نامه های مربوطه از سوی هیأت محترم وزیران و ابلاغ آن به سازمان، متعاقباً طی بخشنامه جداگانه ابلاغ خواهد گردید.

مسئول حسن اجرای این بخشنامه مدیران کل، معاونین منابع و تعهدات بیمه ای، روسای ادارات وصول حق‌ بیمه، نامنویسی و حساب های انفرادی، امور بیمه شدگان، مستمری ها، امور مالی و دفتر کارگزاری های رسمی سازمان و مسئولین متناظر ذی ربط در واحدهای اجرایی خواهند بود و مرکز فناوری اطلاعات، آمار و محاسبات می ‌بایست حداکثر ظرف مدت یک هفته پس از صدور این بخشنامه تمهیدات لازم را بمنظور بروزرسانی نرم افزارهای موجود و طراحی و پیاده سازی سایر نرم افزارهای مورد نیاز و ایجاد امکان اخذ کلیه آمار و اطلاعات مربوطه را با همکاری شرکت مشاور مدیریت و خدمات ماشینی تامین فراهم نمایند.

میرهاشم موسوی