فصل اول – هدف:
در آموزش متوسطه فنی و حرفه ای، امتحان جزئی از ارزشیابیهای مستمر آموزش و پرورش است که نیل به هدفهای زیر را میسر می سازد.
۱– ارزیابی مستمر پیشرفت تحصیلی و تربیتی هنرجویان و دانش آموزان
۲– آگاه ساختن محصلین از میزان پیشرفت تحصیلی و تربیتی خود و نیزمطلع ساختن اولیاء آنان از وضعیت تحصیلی فرزندانشان.
۳– پرورش استعدادها و پرورش روحیه تلاش،ابتکار و رقابتهای سالم در محصلین.
۴– حصول اطمینان از تحقق شرایط لازم به منظور ارتقاء محصلین به پایه تحصیلی بالاتر.
۵– بدست آوردن قسمتی از اطلاعات مورد نیاز برای ارزشیابی از کیفیت و محتوای برنامه های آموزشی، روشها، وسایل تدریس و کار واحد آموزشی.
۶– تشخیص استعدادها و علائق محصلین به منظور راهنمایی آنان در فعالیتهای آینده و تحصیلات دانشگاهی.
فصل دوم – کلیات
ماده ۱– در هر سال تحصیلی پیشرفت تحصیلی محصلین به صورت مستمر از طریق پرسشهای متعدد کتبی،شفاهی، عملی براساس جدول مواد درسی ارزشیابی می شود. نمره این ارزشیابیها در هر ماده درسی در سه ثلث به شرح زیر تعیین و به دفتر واحد آموزشی تحویل می گردد و مسئولان واحد آموزشی موظفند نتیجه ارزشیابیها را حداکثر ۲۰ روز پس از خاتمه امتحانات هر ثلث کتباً به اطلاع محصلین و اولیاء آنان برسانند.
الف – نمرات ارزشیابی ثلث اول هر پایه تحصیلی ( به استثنای سال آخر) در هر درس توسط معلم یا هنرآموز مربوط بر مبنای پرسشهای کتبی، شفاهی، عملی و آزمایشگاهی که از حدود ۵ /۲ محتوای برنامه درسی به عمل می آید، تعیین می شود. میانگین نمره های این پرسشها به عنوان نمره امتحانی ثلث اول حداکثر ۱۰ روز پس از خاتمه سه ماهه اول سال تحصیلی باید به دفترواحد آموزشی تحویل گردد.
ب – امتحانات ثلث دوم کلیه کلاسها ( به استثنای سال آخر) طبق برنامه معین و با همکاری مشترک معلمان وهنرآموزان زیر نظر مدیر واحد آموزشی از مطالب خوانده شده در همان ثلث ( حدود ۵/۲ دوم محتوای برنامه درسی) به عمل می آید.
ج – نمره امتحان محصلین در هر درس در ثلث دوم توسط معلم یا هنرآموز مربوط به اساس نمره پرسشهای تدریجی ضمن ثلث و نمره امتحانی پایان آن ثلث تعیین می گردد. این نمره به وسیله معلم یا هنرآموز در لیست نمره ها ثبت و امضاء می شود و حداکثر ۱۰ روز بعد از خاتمه امتحانات به دفتر واحد آموزشی تحویل می شود.
تبصره – معلمان یا هنرآموزان باید نمرات ثبت شدهدر دفتر مخصوص خود را در صورت مرخصی طولانی و یا انتقال از طریق مدیر واحد آموزشی به معلم یا هنرآموز جدید تحویل نمایند.
د – امتحانات ثلث سوم و نیز امتحانات تجدیدی کلیه پایه ها به استثنای امتحانات نهائی سال آخر با همکاری معلمان، هنرآموزان و کادر اداری واحد آموزشی زیر نظر مدیر واحد آموزیش از تمام محتوای برنامه درسی به عمل می آید و براساس این امتحان در هر درس یک نمره به عنوان نمره امتحانی ثلث سوم به هر محصل داده می شود.
تبصره ۱– امتحانات ثلث سوم و تجدیدی و همچنین امتحانات محصلین مشمول ماده۲۶ این آئین نامه در کلیه پایه ها به استثنای امتحانات نهائی سال آخر به صورت هماهنگ با سئولات واحد و برنامه ای معین( به صورت همزمان با دبیرستانها) که توسط اداره کل آموزش و پرورش استان طرح و تهیه خواهد شد، برگزار می شود. اما اوراق امتحانی به وسیله معلم یا هنرآموز مربوط در همان واحد آموزشی تصحیح می گردد.
تبصره ۲– معاونت آموزش فنی و حرفهای می تواند در هریک از پایه های تحصیلی سئوالات یک یا دو درس را طرح کرده و با اطلاع قبلی به استانها ارسال دارد.
تبصره ۳– چنانچه معلم یا هنرآموز مربوط ظرف یک هفته پس از انجام هر امتحان به هر علتی اوراق امتحانی را تصحیح نکند، مدیر واحد آموزشی ضمن گزارش موضوع به اداره متبوع باید به تشخیص خود اوراق امتحانی را جهت تصحیح در اختیار یکی از معلمان یا هنرآموزان واجد شرایط قرار دهد.
تبصره ۴– ادارات کل آموزش و پرورش استانها می توانند طرح سئوالا امتحانی هماهنگ را به مناطق یا نواحی تابعه واگذار نمایند، مگر این که برای یک یا چند ماده درسی در منطقه ای کمتر از ۲ نفر معلم یا هنرآموز وجود داشته باشد، که در این صورت سئوالات امتحانی آن درس یا دروس باید توسط استان طرح گردد و یا این وظیفه به مناطق دیگر واگذار شود.
تبصره ۵– نمره کار عملی در ثلث سوم عبارت از میانگین نمرات کارگاهی محصل از ثلث دوم به بعد به علاوه ۲ برابر نمره امتحانی نوبت سوم وی تقسیم بر ۳.
تبصره ۶– امتحان خرداد و شهریور ماه کار عملی دروس کارگاهی و آزمایشگاهی کلیه پایه ها و رشته ها قبل از امتحان سایر دروس انجام می شود.
تبصره ۷– هنرجوی هنرستانهای فنی که نمره دروس کارگاهی خرداد ماه او کمتر از ۱۲ باشد حق شرکت در امتحانات دروس تخصصی که برابر جدول مواد درسی مصوب شورای عالی آموزش و پرورش ارتباط مستقیم با کار عملی دارند را نداشته و باید در امتحانات کار عملی شهریور ماه شرکت کند و در صورت کسب نمره، حداقل ۱۲ حق شرکت در امتحان دروس مذکور در شهریور ماه همان سال را خواهد داشت.
ماده ۲– نمره های امتحانی ثلثهای اول، دوم، سوم و تجدیدی و نمره انضباط حداکثر یک ماه پس از خاتمه امتحانات هر ثلث در دفتر امتحانات پلمپ شده واحد آموزشی و کارنامه تحصیل محصلین در ستون های جداگانه و بدون خدشه و قلم خوردگی و با دقت ثبت می شود.
ماده ۳– نام و نام خانوادگی مدیر واحد آموزشی و مسئول ثبت نمرات در ذیل کارنامه های محصلین و دفتر امتحانات درج و حداکثر یک ماه پس از اعلام نتیجه، قطعی امتحانات هر محصل به امضاء مدیر و مسئول ثبت نمرات می رسد و به مهر واحد آموزشی مهر می شود.
تبصره- نمونه دفتر امتحانات و کارنامه تحصیلی محصلین توسط وزارت آموزش و پرورش تهیه و به مناطق آموزشی کشور ابلاغ می شود.
ماده ۴– دفتر امتحانات واحد آموزشی باید حداکثر دو ماه پس از پایان سال تحصیلی توسط فردی که از سوی اداره آموزش و پرورش مأمور می شود بررسی، مسدود، مهر و امضاء شود.
ماده ۵– در هر واحد آموزشی اوراق امتحانات داخلی خرداد و شهریور ماه به مدت یک سال و اوراق امتحان نهائی پایه آخر به مدت ۳ سال در آموزش و پرورش محل نگهداری و سپس برابر مقررات و کسب مجوز از آموزش و پرورش کل امحاء می گردد. ولی دفاتر امتحانی و لیست اصلی نمره ها جزو اسناد و مدارک تحصیلی محسوب می شود و لازماست به طور دائم نگهداری شود. در ضمن کارنامه تحصیلی محصلین نیز تا مدتی که برابر مقررات تحویل صاحب آن نشده است، باید در دفتر واحد آموزشی حفظ گردد.
ماده ۶– کارنامه و دفتر امتحانات باید با جوهر مشکی و بدون قلم خوردگی و خدشه نوشته شود.
ماده ۷– مواد درسی هر پایه تحصیلی در رشته های مختلف و نوع امتحان هر درس، برابر مصوبات شورای عالی آموزش و پرورش خواهد بود.
تبصره– کلیه محصلین سال سوم ( چهارم دوره پنج ساله هنرستانهای) فنی موظفند بعد از امتحانات خرداد ماه دوره کارآموزی را در تابستان همان سال تحصیلی بگذارنند، این دوره به عنوان یکی از مواد درسی پایه، آخر هنرستانها محسوب می گردد. هنرجویانی که این دوره را با موفقیت نگذرانند و یا به دلیل شرایط اضطراری نتوانند در دوره کارآموزی شرکت نمایند، می توانند با موافق معاونت آموزش فنی و حرفه ای استان این دوره را تا یک هفته قبل از شروع امتحانات آذرماه ( پایه آخر) بگذرانند، نصاب قبولی نمره، کارآموزی ۱۲ می باشد و نمره ماخوذه برای هر سه نوبت محاسبه و منظور می گردد.
ماده ۸– نمره امتحانی هر درس از صفر تا ۲۰ است.
ماده ۹– در هر ثلث به هر محصل براساس رفتار، اخلاق، رعایت موازین اسلامی، اصول بهداشت، نظارت شخصی، کیفیت حضور و غیاب و رعایت مقررات واحد آموزشی یک نمره انضباط داده می شود.
تبصره ۱– نمره انضباط هر محصل در هر ثلث با توجه دقیق به گزارشهای رسیده از سوی معلمان و هنرآموزان توسط مدیر و معاون یا معاونین واحد آموزشی تعیین و در لیست مربوط ثبت و باامضاء مدیر تسلیم دفتر می گردد.
تبصره ۲– انضباط تجدیدی ندارد و نمره آن در محاسبه معدل کل منظور می شود
ماده ۱۰– برای دارندگان نقص عضو موثر در امتحانات کتبی ،شفاهی و عملی مدیر واحد آموزشی یا رئیس هئت ممتحنه حوزه اجراء باطلاع اداره آموزش و پرورش متبوع تسهیلاتی مناسب با نقص عضو فراهم می نماید و در صورت لزوماز امتحان درس ورزش که از نظر جسمی قادر به انجام آن نمی باشند، معاف می شوند در این حالت صورت جلسهای با امضاء مدیر و دو نفر از معلمان یا هنرآموزان واحد آموزشی ( امتحانات داخلی) یا رئیس هیئت ممتحنه حوزه اجراء و دو نفر از اعضای آن هیئت ( امتحانات نهائی) تنظیم می شود. تسهیلات انجام شده مستند به این ماده را توضیح می دهند و موضوع باید در ستون ملاحظات دفتر امتحانات و کارنامه تحصیلی این قبیل محصلین درج شود.
تبصره ۱– مدیر واحد آموزشی موظف است محصلین شرکت کننده در امتحانات نهائی مشمول این ماده را کتباً به رئیس هیئت ممتحنه معرفی نماید.
تبصره ۲– چنانچه محصلی در زمان برگزاری امتحانات و یا قبل از آن دچار سانحه ای شود به نحوی که قادر به نوشتن نباشد، می تواند از منشی مناسب که از طرف مدیر واحد آموزشی ( در امتحانات داخلی) و رئیس حوزه اجراء ( در امتحانات نهائی) تعیین می شود، استفاده نماید.
تبصره ۳– در صورتی که نقص عضو محصل در حین تحصیل مانع کسب مهارت در دروس کار عملی کارگاهی، آزمایشگاهی و رسم فنی باشد، ادامه تحصیل او در آن رشته مجاز نیست و واحدآموزشی موظف است با توافق محصل و در جهت تغییر رشته تحصیلی وی در فنی و حرفه ای و با سایر رشته ها او را راهنمائی نماید.
ماده ۱۱– افرادی که به علت اقامت در خارج از کشور نتوانسته اند به موقع وارد واحد آموزشی شوند و فاقد مدرک قابل قبولی نیز جهت ارزشیابی هستند، در صورتی که حداقل دارای گواهینامه پایان تحصیلات دوره راهنمایی تحصیلیو یا معادل آ« باشند. با توجه به شرایط سنی مقرر در آئین نامه اجرائی و سنوات تحصیلی در خارج از کشور و با ارائه آخرین مدرک تحصیلی ایرانی می توانند در امتحانات ورودی کلاس مورد نظر شرکت نموده، در صورت قبولی در کلاس بالاتر ادامه تحصیل دهند. حداکثر مهلت امتحان ورودی برای این قبیل افراد تا ۱۰ اسفند ماه می باشد و در صورت قبولی و آمادگی می توانند در کلاس بعدی ثبت نام نموده و در امتحانات ثلث دوم شرکت کنند در صورتی که این قبیل افراد قبل از امتحانات خرداد یا شهریور ماه مراجعه نمایند، باید همراه با سایر محصلین در امتحانات خرداد یا شهریور ماه، شرکت جویند. این امتحان به عنوان امتحان ورودی محسوب می شود.
تبصره ۱– مشمولین این ماده از طریق اداره کل روابط بین الملل به اداره آموزش و پرورش منطقهیا ناحیه اعزام می شوند تا جهت امتحان به یکی از واحدهای آموزشی که از قبل بدین منظور اختصاص یافته معرفی گردند. ثبت نام آنان پس از اعلام نتیجه از طرف واحد آموزشی مذکور با معرفی اداره آموزش و پرورش در یکی از واحدهای آموزشی انجام خواهد شد.
تبصره ۲– امتحان ورودی طبق مفاد این آئین نامه به صورت یک نوبتی و بدون تجدیدی است و مواد امتحانی آن عیناً مواد امتحانی داوطلبان آزاد خواهد بود شرکت کنندگان در امتحان ورودی به شرطی قبول شناخته می شوند که با رعایت مفاد ماده ۱۸، نمره امتحانی او در دروس نظری کمتر از ۱۰ و در کار عملی کمتر از ۱۲ نباشد و در صورت مردودی با تمایل داوطلبان واحد آموزشی می تواند از آنان در پایه پائین تر امتحان به عمل آورد.
تبصره ۳– نمرات امتحان ورودی قبول شدگان در ستون شهریور ماه دفتر امتحانات و کارنامه تحصیلی آنان ثبت می گردد. شماره معرفی نامه با اشاره به ماده ۱۱ این آئین نامه درستون ملاحظات درج و پس از امضاء مدیر واحد آموزشی با مهر واحد آموزشی مهرمی شود.
تبصره ۴– امتحان ورودی براساس این ماده صرفاً به منظور تعیین پایه تحصیلی محصل جهت ورود به واحد آموزشی و ادامه تحصیل می باشد و ارزش دیگری ندارد.
ماده ۱۲– امتحان تعلیمات دینی محصلین اقلیت های دینی مذکور در قانون اساسی برابر دستورالعمل های خاص وزارت آموزش و پرورش انجام و نمره آن در دفاتر امتحانی و کارنامه آنان قید می شود، این دسته از محصلین در صورت تمایل می توانند به جای شرکت در امتحان تعلیمات دینی خاص محصلین اقلیت ها در امتحانات تعلیمات دینی اسلامی شرکت نمایند.
ماده ۱۳– به قبول شدگان در امتحان نهائی گواهینامه ای طبق فرم ضمیمه داده می شود.
فصل سوم – شرایط قبولی در امتحانات داخلی:
ماده ۱۴– محصلی در امتحانات کلیه پایه ها به استثنای سال آخر قبول شناخته می شود که دارای شرایط زیر باشد:
الف – معدل کل وی کمتر از ۱۰ نباشد.
ب – نمره امتحانی ثلث سوم او در هیچ یک از مواد درسی نظری بدون ضریب کمتر از ۱۰ و در کار عملی کمتر از ۱۲ نباشد.
ج – نمرات سالانه وی در هیچ یک از مواد درس ینظری کمتر از ۴۰ و در کار عملی هر یک از دروس کارگاهی کمتر از ۴۸ نباشد.
تبصره ۱– نمره سالانه محصل در هر درس عبارت است از مجموع نمره های امتحانی ثلثهای اول و دوم و دو برابر نمره امتحانی ثلث سوم همان درس.
تبصره ۲– معدل کل محصل عبارت است از مجموع نمرات سالانه همه دروس تقسیم بر چهار برابر تعداد مواد درسی آن پایه.
ماده ۱۵– محصلی که معدل کل وی پس از امتحانات ثلث سوم کمتر از ۱۰ باشد، مردود شناخته می شود.
ماده ۱۶– محصلی که معدل کل او پس از امتحانات خرداد ماه حداقل ۱۰ باشد ولی نمره امتحان ثلث سوم یا نمره سالانه وی در درس یا دروسی به نصاب قبولی نرسیده باشد، تجدیدی شناخته می شود و باید در شهریور ماه در امتحان آن درس یا دروس شرکت کند، و در صورتی قبول شناخته می شود که با رعایت مفاد ماده ۱۸ در کار عملی دروس کارگاهی نمره کمتر از ۱۲ و در سایر دروس از مواد امتحانی شهریور ماه نمره کمتر از ۱۰ نداشته باشد.
ماده ۱۷– امتحانات تجدیدی هر محصل در همان واحد آموزشی برگزار می شود که امتحانات خرداد ماه را گذرانیده است، و در صورتی که محل اقامت خانواده محصلی قبل از برگزاری امتحانات تجدیدی تغییر یابد، محصل می تواند با اخذ معرفی نامه عکسدار ( حاوی مشخصات و مواد تجدیدی) از واحد آموزشی مربوط و تأیید اداره آموزش و پرورش همان منطقه با در دست داشتن مدارک لازم مبنی بر انتقال به اداره آموزش و پرورش محل سکونت جدید مراجعه و با معرفی اداره مزبور در امتحان تجدیدی یکی از واحدهای آموزشی شرکت نماید. نمره های تجدیدی چنین محصلی پس از تأیید اداره آموزش و پرورش محل جدید به اداره آموزش و پرورش قبلی جهت ابلاغ به واحد آموزشی که قبلاً تحصیل می کرده است، ارسال می گردد تا واحد آموزشی مذکور با توجه به نمره های دیگر وی و با رعایت سایر مقررات اعلام نتیجه نماید.
ماده ۱۸– پس از برگزاری امتحانات شهریورماه، محصلی که با معدل کل ۱۰ و بیش از آن در یک درس یا با معدل کل ۱۲ و بیش از آن در دو درس نمره بین ۷ تا ۱۰ داشته باشد با توجه به مفاد تبصره های ذیل این ماده قبول شناخته می شود.
تبصره ۱– محصلین نمی توانند در دروس ادبیات فارسی( قرائت فارسی، ادبیات فارسی کتبی ، انشاء فارسی طبق شرح مندرج در جدول مواد درسی) و تعلیمات دینی و قرآن و کار عملی از مفاد این ماده استفاده نمایند.
تبصره ۲– محصلین در کلیه پایه ها به استثنای سال آخر فقط یک بار در هر ماده درسی می توانند از مفاد این ماده استفاده نمایند.
تذکر -استفاده از مفاد این ماده در ستون ملاحظات دفتر امتحانات، کارنامه و در هر نوع گواهی تحصیلی محصل ثبت می شود و موقع اعلام نتیجه مدیر واحد آموزشی باید استفاده از این ماده را کتباً به اطلاع محصل و ولی او برساند.
ماده ۱۹– نمره محصل در هر درسی که در امتحان آن درس غیبت غیرموجه داشته باشد، صفر محسوب می شود و در چنین مواردی باید غیبت غیرموجه را در ستون مربوط به نمره آن درس در کارنامه و دفتر امتحانات با کلمه، «غایب» مشخص نمود و از ثبت نمره صفر خودداری کرد . لکن در محاسبه جمع نمرات و معدل گیری این کلمه« غایب» به منزله صفر خواهد بود.
تبصره– چنانچه محصل مشمول این ماده در ثلث دوم دارای نمرات کلاسی ( پرسشهای تدریجی) باید، نمره وی در این ثلث با توجه به نمره پرسشهای تدریجی توسط معلم یا هنرآموز مربوط تعیین می شود.
ماده ۲۰– محصلی که در یک یا چند یا در همه دروس در امتحان ثلث اول غیبت موجه داشته باشد و فاقد نمره پرسشهای تدریخی نیز باشد نمره ثلث دوم وی به جای نمره درس یا دروسی که غایب بوده منظور می گردد، و چنانچه در یک یا چدن یا در همه دروس امتحان ثلث دوم غیبت موجه داشته نمره امتحانی ثلث سوم وی به جای نمره امتحانی آن درس یا دروسی که در آنها نمره نداشته منظور و نمره ثلث دوم با رعایت مفاد بند«ج» ماده یک تعیین می شود.
تبصره ۱– محصل مشمول این ماده چنانچه در ثلثهای اول یا دوم در درس یا دروس عملی کارگاهی با عذرموجه فاقد نمره باشد موظف است تا قبل از شروع امتحانات نوبت بعدی در امتحان درس یا دروس عملی شرکت نماید.
تبصره ۲– محصلی که با عذرموجه در ضمن ثلث دوم فاقد نمره، پرسش تدریجی در دروس عملی باشد اما در امتحان دروس عملی ثلث دوم نمره داشته باشد این نمره به جای نمره ثلث دوم وی منظور می شود.
ماده ۲۱– محصلی که به علت غیبت موجه در ثلثهای اول و دوم ( هر دو ثلث) در یک، چند و یا تمام مواد درسی غیر از کار عملی نمره امتحانی نداشته باشد می تواند در امتحانات ثلث سوم شرکت کند و نمره امتحانی ثلث سوم وی به جای نمرات امتحانی درس یا دروسی که در ثلثهای اول و دوم در آنها نمره نداشته منظور و نمره ثلث دوم با رعایت مفاد بند «ج» ماده یک تعیین می شود.
ماده ۲۲– محصلی که به علت غیبت موجه فقط در ثلث سوم در یک ، چند و یا تمام مواد درسی نمره امتحانی نداشته باشد، باید درس یا دروسی را که در خرداد ماه غایب بوده همراه با مواد تجدیدی در شهریور ماه امتحان دهد. چنانچه بااحتساب نمرات ماده یا موادی که غیبت داشته است ( با ضریب ۲) به جای نمرات خردادماه، معدل کل او به ۱۰ برسد در آن صورت، نمرات تجدیدی او نیز مانند سایر محصلین تجدیدی منظور و با توجه به مفاد ماده ۱۸ و تبصره های ذیل آن اعلام نتیجه می شود.
تبصره– هنرجوی هنرستانهای فنی که با عذرموجه ( با توجه به مفاد ماده ۲۷) نتواند در امتحانات کار عملی خردادماه ( امتحانات داخلی) شرکت نماید می تواند در امتحانات دروس اختصاصی مربوط در خردادماه شرکت کند. چنانچه معدل نمرات کارگاهی ثلث اول و دوم هنرجوی مشمول این ماده کمتر از ۱۲ باشد حق شرکت در امتحانات دروس اختصاصی موضوع تبصره ۶ و ۷ بند «د» ماده یک را ندارد.
ماده ۲۳– محصلی که به علت غیبت موجه در ثلثهای دوم و سوم در یک ، چند و یا تمام مواد درسی غیر از کار عملی نمره امتحانی نداشته باشد، باید آن درس یا دروس را همراه با مواد تجدیدی در شهریور ماه امتحان دهد، نمرات مأخوذه شهریور ماه بدون ضریب با رعایت مفاد بند«ج» ماده یک برای ثلث دوم و با ضریب دو برای ثلث سوم منظور می گردد و با توجه به مفاد ماده ، ۲۲ اعلام نتیجه می شود.
تبصره ۱– برای محصلین مشمول مواد ۲۲ و ۲۳ در خرداد ماه معدل گیری نخواهد شد و این کار به شهریور ماه موکول می شود.
تبصره ۲– محصلین مشمول مواد ۲۲ و ۲۳ که با احتساب حداکثر نمره فرضی (۲۰) در شهریور ماه معدل کل سالانه آنان به ۱۰ نمی رسد، در خرداد ماه مردود اعلام شوند.
ماده ۲۴– محصلی که به علت غیبت موجه در ثلثهای اول، دوم و سوم در هیچ یک از مواد درسی نمره امتحانی نداشته باشد، آن سال تحصیلی برای وی وقفه تحصیلی محسوب خواهد شد.
ماده ۲۵– محصلی که بدون عذرموجه در تمام دروس در امتحانات ثلثهای دوم و سوم شرکت نکرده باشد، مردود است و برای او کارنامه مردودی صادر می شود.
ماده ۲۶– از محصلین کلیه پایه ها به استثنای سال آخر که در امتحان تجدیدی شهریور ماه با عذرموجه شرکت نکرده باشند، حداکثر تا ۱۵ روز پس از شروع سال تحصیلی جدید با رعایت تبصره های ذیل بند«د» ماده یک امتحان به عمل می آید، مدیر واحد آموزشی موظف است فهرست اسامی و نتیجه امتحان اینگونه محصلین را حداکثر ۵ روز پس از انجام امتحان به اداره آموزش و پرورش مربوط ارسال دارد.
ماده ۲۷– تشخیص غیبت موجه براساس دلائل و مدارک ارائه شده از طرف محصل با مدیر واحد آموزشی است.
ماده ۲۸ [حذفی ۱۳۷۱/۹/۱۲]
[محصلین کلیه پایه ها به استثنای سال آخر که دو سال در یک پایه مردود شده باشند می توانند در امتحانات همان پایه و رشته به صورت متفرقه شرکت نمایند مشروط بر این که در دروس عمومی کارگاهی در دومین سال مردودی حد نصاب قبولی را داشته باشند. نتیجه امتحانات این محصلین براساس مفاد بندهای الف ب ماده ۱۴ اعلام خواهد شد.
این قبیل محصلین در صورت احراز شرایط قبولی باید در کلاسهای روزانه یا نوبت دوم شرکت نمایند و حق شرکت در امتحانات داوطلبان آزاد و متفرقه در پایه های بالاتر را ندارند.]
تبصره– [حذفی ۱۳۷۱/۹/۱۲]
[برای محاسبه معدل و اعلام نتیجه این قبیل محصلین نمرات قبولی دروس عملی کارگاهی دومین سال مردودی آنها ملاک عمل خواهد بود و این نمره در دفتر امتحانات و کارنامه محصلین ثبت می شود.]
ماده ۲۹– مهلت اعتراض به نمرات امتحانی حداکثر تا ۵ روز پس از اعلام نتیجه امتحانات می باشد مدیر واحد آموزشی موظف است اوراق امتحانی معترضان را جهت تجدید نظر در اختیار معلم یا هنرآموزش مربوط و یک نفر دیگر از معلمان یا هنرآموزان همان درس قرار دهد. چنانچه معلم یا هنرآموز دوم از همان درس در آن واحد آموزشی نبوده از معلمان یا هنرآموزان واحد آموزشی دیگر دعوت به عمل می آید. نمره ورقه تجدیدنظر شده زیر نظر مدیر واحد آموزشی و با امضای معلم یا هنرآموز مربوط و معلم یا هنرآموز تجدیدنظر کننده تعیین می شود و در صورت اختلاف نظر، نظر معلم یا هنرآموز سوم واجد شرط، تعیین کننده ، قطعی و لازم الاجرا است مدیر واحد آموزشی موظف است نتیجه این بررسی را حداکثر ظرف مدت ۵ روز به محصل اعلام نماید.
فصل چهارم – امتحانات نهائی سال آخر رشته های فنی و حرفه ای:
ماده ۳۰– در پایه آخر واحدهای آموزشی در پایان دی ماه از نصف محتوای برنامه هر ماده درسی از محصلین امتحان کتبی به عمل می آید نصف مجموع نمرات این امتحان و معدل نمرات پرسشهای تدریجی که تا پایان دی ماه به صورت کتبی، شفاهی، عملی از محصلین به عمل آمده است، به عنوان نمره امتحانی نوبت اول محصلین منظور و حداکثر تا پایان نیمه اول بهمن ماه توسط معلم یا هنرآموز مربوط تحویل دفترواحد آموزشی خواهد شد.
ماده ۳۱– امتحان نوبت دوم پایه آخر واحدهای آموزشی در اردیبهشت ماه طبق برنامه معین و با همکاری مشترک معلمان و هنرآموزان و کادر اداری مدرسه زیر نظر مدیر واحد آموزشی از تمام محتوای برنامه درسی به عمل می آید و نمره امتحانی هر درس در این نوبت نصف مجموع نمره امتحان مزبور و معدل نمرات پرسشهای تدریجی که معلم یا هنرآموز مربوط در نوبت دوم از محصلین به عمل آورده است، خواهد بود. این نمرات باید حداکثر یک هفته پس از خاتمه امتحانات نوبت دوم به دفتر واحد آموزشی تحویل شود.
ماده ۳۲– امتحان پایان سال تحصیلی در پایه آخر واحدهای آموزشی به عنوان امتحان نهائی سراسری مطابق برنامه اعلام شده و سئوالات طرح شده از سوی اداره کل امتحانات زیر نظر اداره کل آموزش و پرورش استان وتوسط هیئت ممتحنه ای که از طرف اداره آموزش و پرورش محل معین می شود انجام خواهد شد.
ماده ۳۳– مدیر واحد آموزشی موظف است لیست مشخصات محصلین پایه آخر و جمع نمره های نوبتهای اول و دوم ونمره های دروس شفاهی و عملی نوبت سوم و معدل انضباط سه نوبت محصل معرفی شده را با تعیین نوع زبان خارجه ای که امتحان خواهد داد و همچنین نمره دوره کارآموزی محصل را حداکثر تا یک هفته قبل از شروع امتحانات نهائی به اداره آموزش و پرورش مربوط تحویل نماید.
تبصره ۱– در صورتی که محصل فقط در امتحان نوبت اول غیبت موجه داشته باشد تا شروع امتحان نوبت دوم معلم یا هنرآموز هر درس موظف است ازوی مانند امتحانات داخلی امتحان به عمل بیاورد و نمره اخذ شده را برای امتحان نوبت اول وی منظور نماید.
تبصره ۲– محصل پایه آخر واحدهای آموزشی که در امتحانات نوبت دوم یا هر دو نوبت اول و دوم در یک یا چند و یا تمام دروس به علت غیبت موجه نمره نداشته باشد باید در فرصت مناسب حداکثر ۱۰ روز قبل از امتحانات نهائی خردادماه در یک نوبت امتحان دروس عقب مانده را بگذراند. نمره های این امتحان برای موادی که نمره نداشته است منظور خواهد شد، در غیر این صورت نمره آن موادصفر خواهد بود.
تبصره ۳– محصل پایه آخر واحدهای آموزشی در صورتی به امتحانات نهائی خرداد ماه معرفی می شود که دارای شرایط زیر باشد:
الف: میانگین معدل نمرات نوبتهای اول و دوم او کمتر از ۱۰ نباشد.
ب- نمره امتحانی نوبت سوم وی در دروس عملی کمتر از ۱۲ و نمرات سالانه دروس عملی کمتر از ۴۸ نباشد.
تبصره ۱-۳- هنرجوی هنرستانهای فنی که فاقد شرط بند ب این تبصره باشد حق شرکت در امتحانات دروس تخصصی مرتبط با دروس عملی را ندارد و شرکت او در امتحانات شهریور یا آذرماه منوط به احراز شرط مذکور خواهد بود.
تبصره ۲-۳- محصلینی که میانگین معدل نمرات نوبت اول و دوم آنها در سال آخر کمتر از ۱۰ نباشد به امتحانات نهائی خرداد ماه معرفی می شوند و در غیر این صورت باید در امتحانات نهائی شهریور ماه شرکت نمایند.
ماده ۳۴– غیبت غیرموجه در جلسات امتحانی نوبت اول و دوم و همچنین غیبت اعم از موجه و غیرموجه جلسات امتحان نهائی به منزله داشتن نمره صفر در امتحان آن ماده درسی است.
شرایط قبولی در امتحانات نهائی:
ماده ۳۵– پس از برگزاری امتحانات نهائی محصلی قبول شناخته می شود که:
الف – معدل نمره های کتبی امتحان نهائی وی بدون ضریب کمتر از ۱۰ نباشد.
ب – معدل کل او کمتر از ۱۰ نباشد.
ج – نمره امتحان نهائی هیچیک از دروس کتبی وشفاهی و ورزش او کمتر از ۷ نباشد.
د – نمره کار عملی او بدون ضریب کمتر از ۱۲ و نمره سالانه وی کمتر از ۴۸ نباشد.
ه – نمره کارآموزی او کمتر از ۱۲ نباشد.
تبصره [الحاقی ۱۳۷۵/۳/۲۴]
شرط مجموع نمرات سالانه کار عملی “احراز نصاب ۴۸” موضوع بند “د” در امتحانات شهریور و بعد از آن حذف می شود و کسب حداقل نمره دوازده (۱۲) در آخرین نوبت امتحانی ملاک عمل خواهد بود.
ماده ۳۶– هر گاه معدل کتبی و معدل کل محصل در امتحانات نهائی خردادماه به ۱۰ رسیده باشد اما در بعضی از درسها ( کتبی، شفاهی و ورزش) نمره کمتر از ۷ داشته باشد باید در امتحانات نهائی شهریور ماه ، دروس مزبور را امتحان دهد و در صورتی قبول شناخته می شود که نمره هیچیک از دروس وی کمتر از ۷ نباشد.
تبصره– هنرجوی هنرستانهای فنی که به علت عدم احراز شرایط بند ب تبصره ۳ ماده ۳۳ این آئین نامه حق شرکت در امتحان برخی از دروس را نداشته باشد برای وی در خرداد ماه معدل گیری به عمل نمی آید و باید دروسی را که در خردادماه نمره کمتر از ۱۰ کسب نموده در شهریور ماه همراه با دروسی که از امتحان آنها محروم بوده امتحان دهد و با رعایت سایر مقررات اعلام نتیجه گردد.
ماده ۳۷– هر گاه معدل کتبی و معدل کل و یا یکی از دو معدل محصلی پس از امتحانات خردادماه به ۱۰ نرسیده باشد باید درس یا دروسی را که در آنها نمره کمتر از ۱۰ کسب نموده در شهریور ماه امتحان دهد و در صورتی قبول شناخته می شود که با احتساب نمرات شهریور ماه به جای خرداد، کلیه شرایط مندرج در ماده ۳۵ این آئین نامه را کسب نماید.
تبصره ۱– محصل مشمول این ماده چنانچه در شهریور ماه فقط شرایط بندهای الف، ب، د و ه ماده ۳۵ را احراز نماید باید دروسی را که نمره کمتر از ۷ کسب کرده است یک بار دیگر در آذرماه امتحان دهد و در صورتی قبول شناخته می شود که نمره هیچیک از دروس وی در امتحانات نهائی آذرماه کمتر از ۷ نباشد.
تبصره ۲– محصلی که در شهریور ماه شرایط بندهای الف، ب، د و ه ماده ۳۵ را کسب ننماید باید دروسی را که دارای نمره کمتر از ۱۰ می باشد یک بار دیگر در آذرماه امتحان دهد و در صورتی قبول شناخته می شود که کلیه شرایط مندرج در ماده مذکور را کسب نماید.
ماده ۳۸– محصلی که برابر مفاد تبصره ۳ ماده ۳۳ این آیین نامه شرایط معرفی به امتحانات نهائی خرداد را کسب ننماید اما در دروس عملی نمره ۱۲ اخذ نموده باشد پس از شرکت در امتحانات نهائی شهریور ماه در صورتی قبول شناخته می شود که با احتساب نمرات شهریور ماه به جای خرداد ماه کلیه شرایط مندرج در ماده ۳۵ این آیین نامه را احراز نماید.
تبصره ۱– چنانچه هنرجوی هنرستانهای فنی با توجه به مفاد تبصره ۳ ماده ۳۳ شرایط معرفی به امتحانات نهائی خرداد ماه را احراز نکرده باشد و همچنین نمره دروس عملی وی کمتر از ۱۲ باشد، به شرطی می تواند در امتحانات دروس تخصصی مرتبط با کار عملی شرکت کند که قبل ازر امتحانات شهریور ماه کار عملی را با حداقل نمره ۱۲ گذرانده باشد.
تبصره ۲– محصلینی که شرایط بندهای الف، ب، د و ه ماده ۳۵ را احراز نمایند باید دروسی را که در آنها نمره کمتر از ۷ بدست آورده یک بار دیگر در آذر ماه امتحان دهند و در صورتی قبول شناخته می شوند که در هیچیک از دروس نمره کمتر از ۷ نداشتهباشند.
تبصره ۳– محصلینی که شرایط بندهای الف، ب، د و ه ماده ۳۵ را در شهریور ماه کسب ننمایند باید کار عملی را که درآن نمره کمتر از ۱۲ اخذ نموده اند قبل از امتحانات آذر ماه گذرانده باشند و در صورت احراز نصاب قبولی در این درس باید سایر دروسی را که در شهریور ماه نمره کمتر از ۱۰ بدست آورده اند، یک بار دیگر در آذرماه امتحان دهند و در صورتی قبول شناخته می شوند که کلیه شرایط مندرج در ماده مذکور را احراز نمایند.
ماده ۳۹– محصلی که معدل کتبی نهائی و معدل کل او پس از انجام امتحان نهائی خرداد یا شهریور و یا آذرماه به ۱۰ برسد و در یک درس به استثنای کار عملی و کارآموزی نمره امتحان او کمتر از ۷ باشد و یا معدل امتحان کتبی نهائی و کل وی حداقل ۱۲ باشد و در دو درس به استثنای کار عملی و کارآموزی نمره امتحان او کمتر از ۷ باشد و یا معدل امتحان کتبی نهائی و کل وی حداقل ۱۲ باشد و در دو درس به استثنای کار عملی و کارآموزی نمره امتحان او کمتر از ۷ باشد قبول شناخته می شود.
ماده ۴۰– هر گاه محصلی در امتحان نهائی خرداد یا شهریور ماه معدل کتبی و کل ۱۵ و بالاتر اخذ نماید و در بعضی دروس نمره کمتر از ۷ داشته باشد و نحواهد از مفادماده ۳۹ استفاده کند ( باتقاضای کتبی) باید در امتحان شهریوریا آذرماه همان سال ، دروس مزبور را امتحان دهد . معدل این محصل با احتساب نمره شهریور به جای خرداد و یا نمره آذرماه به جای شهریور تعیین می شود. این قبیل محصلین چنانچه پس از اعمال نمره های آذر و شهریور ماه در معدل کتبی و کل آنان ، مشمول ماده ۳۹ باشند می توانند از مفاد آن استفاده کنند.
ماده ۴۱– به آن دسته از محصلین سال آخر متوسطه فنی و حرفه ای که در فاصله ۴۵ روز قبل از شروع امتحانات نهائی آذرماه تا پایان امتحانات مذکور یکی از بستگان درجه اول آنها( پدر، مادر، برادر، خواهر، همسر، فرزند) شهید، اسیر یا مفقود الاثر یا فوت شده باشد، اجازه داده می شود در صورت تمایل و با اعلام انصراف از شرکت در امتحانات آذرماه یک سال دیگر پایه چهارم را با رعایت سایر مقررات تکرار نمایند.
فصل پنجم – سایر موارد:
ماده ۴۲– با متخلفین در امتحانات داخلی و نهائی طبق آئین نامه رسیدگی به تخلفات دانش آموزان و داوطلبان آزاد در امتحانات دوره متوسطه مصوب شورای عالی آموزش و پرورش رفتار می گردد.
ماده ۴۳– محصلین سال آخر و داوطلبان آزاد معترض به نتیجه امتحانات می توانند اعتراض خود را حداکثر یک هفته پس از اعلام نتیجه امتحانات کتباً به واحد آموزشی یا اداره آموزش و پرورش (محصلین به مدیر واحد آموزشی و داوطلبان آزاد به اداره آموزش و پرورش) تسلیم نمایند.
مدیر واحد آموزشی و اداره آموزش و پرورش موظفند پس از دریافت اعتراضیه ها آنها را در اختیار رئیس هیئت ممتحنه قرار دهند، اوراق معترضان توسط معلمان مربوط مورد تجدید نظر قرار گرفته و حداکثر ظرف ۱۰ روز پس از تاریخ دریافت اعتراضیه، نتیجه رسیدگی کتباً اعلام می گردد.
تبصره– نمرات دروس عملی و شفاهی قابل اعتراض و تجدیدنظر نمی باشد و نمره اعلام شده قطعی است.
ماده ۴۴– امتحان محصلین آموزشی فنی و حرفه ای ایرانی خارج از کشور بر طبق مفاد این آئین نامه انجام خواهد گرفت.
تبصره– درس آموزش آمادگی دفاعی از برنامه دروس هفتگی واحدهای آموزشی فنی و حرفه ای ایرانی خارج از کشور حذف می شود و از آنها امتحان به عمل نخواهد آمد.
ماده ۴۵– امتحانات واحدهای آموزشی نوبت دوم و شبانه براساس مقررات این آئین نامه انجام می شود.
تبصره ۱– درس ورزش از برنامه درسی واحدهای آموزشی شبانه حذف می شود.
تبصره ۲– هنرجویان واحدهای آموزشی شبانه از امتحان بخش عملی آموزش آمادگی دفاعی معاف هستند وکل نمره این درس به امتحان کتبی تعلق می گیرد.
ماده ۴۶ [اصلاحی ۱۳۷۱/۹/۱۲]
امتحانات داوطلبان آزاد (متفرقه) دوره متوسطه هنرستانهای فنی ودبیرستانهای حرفه ای در صورت صدور مجوز از سوی وزارت آموزش وپرورش براساس مفاد این آیین نامه و دستورالعملهای مربوط وبارعایت مقررات زیر انجام می گیرد:
الف- مواد و تبصره هایی ازاین آیین نامه که ناظر بر تحصیلات ضمن سال دانش آموزان است شامل داوطلبان آزاد نخواهد شد.
ب- درس وزرش و نمره انصباط برای داوطلبان آزاد منظور نمی گردد.
ج- بخش عملی درس آموزش آمادگی دفاعی برای داوطلبان آزاد منظور نمی گردد.
د- برای داوطلبان آزاد که درامتحانات نهایی سال چهارم قبول می شوند کارنامه تحصیلی صادر خواهد شد.
و- ارزشیابی از دروس عملی داوطلبان برابر دستورالعملی خواهدبود که توسط معاونت آموزش فنی وحرفه ای تهیه و ابلاغ خواهد شد.
تبصره ۱– نمره کارعملی این قبیل محصلین فقط در امتحانات سال بعد معتبر است و در صورت مردودی در سالهای بعد برابر مقررات مربوط می باید در امتحانات کلیه دروس عملی و تئوری شرکت نماید.
تبصره [الحاقی ۱۳۷۲/۳/۲۷]
افرادی که داوطلب شرکت در امتحانات رشته های فنی به صورت داوطلب آزاد (متفرقه) می باشند ابتدا باید دروس تئوری را امتحان داده و در صورت کسب نمره قبولی حق شرکت در امتحانات کار عملی را خواهند داشت.
ماده ۴۷– ثبت نام مجدد از محصلین در همان پایه ای که قبول شده اند به هیچ عنوان مجاز نمی باشد.
ماده ۴۸– از تاریخ اجرای این آیین نامه کلیه آئین نامه ها و مصوبات قبلی مغایر ملغی است.
موضوع: آئین نامه امتحانات دوره متوسطه هنرستانهای فنی و دبیرستانهای حرفه ای مشتمل بر پنج فصل ، چهل و هشت ماده و چهل و شش تبصره در پانصد و بیست و دومین جلسه شورای عالی آموزش و پرورش مورخ ۴ /۱۱ /۱۳۶۹ به تصویب رسید، صحیح است، از سال تحصیلی ۷۱-۱۳۷۰ به مورد اجرا گذارده شود.
محمد علی نجفی
وزیر آموزش و پرورش